بازار سرمایه شامل بازار سهام شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و تا اندازهای بازار بیمه در ایران كوچكاند و نمیتوانند نیازهای مالی بنگاههای اقتصادی را تجهیز و تامین كنند. بازار سهام ایران به دلیل اینكه شرایط پذیرش سرمایههای خارجی را ندارد چشم به بازار داخل دارد كه به ویژه در حال حاضر در عمق ركود فرو رفتهاند و كوچك مانده است.
به گزارش TSEpress و به نقل از ساعت 24 از سوی دیگر اما شهروندان ایرانی از دستكم ۵۰ سال پیش تا امروز به بانكها اطمینان دارند چون ریسك كمی دارد و سود ثابتی نیز پرداخت میكند. به همین دلیل است كه از حدود ۹۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی موجود در كشور ۹۵ درصد آن در بانكها سپردهگذاری شدهاند. این میزان پول نقد در بانكها طمع دولت را برانگیخته و آنها را برای استفاده از این منابع حریص میكند و البته بخش خصوصی نیز چنین طمعی ندارد.
پیش از اینكه بانكهای ایران خصوصی شوند دولت با یك دستور در بودجههای سالانه تكلیف این منابع را روشن میكرد و از بانكهای تحت سلطه خود به عنوان بنگاه خیریه و یا یك نهاد تامین نیازهای اجتماعی شهروندان استفاده میكرد اما اكنون زمانه دیگر شده است و بانكداری خصوصی تعهدی به دولت ندارد و نمیخواهد از سوی دیگر منابع دراختیارش را با قیمتهای پایینتر از قیمت بازار دراختیار بخش خصوصی قرار دهد.
این مجادله و منازعه میان بانكها، دولت و بانك مركزی و متقاضیان پول چگونه و چه زمانی ممكن است به مصالحه منطقی برسد؟ گام اول از طرف چه كسی برداشته شود؟ به نظر میرسد دولت و بانك مركزی هنوز در حال و هوای دهههای ۱۳۶۰، ۱۳۷۰ و حتی نیمه اول دهه ۱۳۸۰ هستند كه حاكم بلامنازع بودند و هر دستورشان با اطاعت مدیران همراه بود. در صورتی كه دولت و بانك مركزی این دگرگونی را بپذیرند باید گام اول را آنها بردارند و به جای اینكه از بانكها خواهش كنند كه نرخ سود را كاهش دهند زمینه رقابت را در حوزه بانكداری گسترش دهند.
دادن مجوز به یك یا چند بانك خارجی برای فعالیت در ایران یك راه حل اساسی و بنیادین است تا بانكداری ایران طعم رقابت را بچشد و بر توانایی خود بیفزاید. بانكهای موجود فقط در این شرایط است كه از تبانیهای احتمالی برای مقاومت در برابر كاهش نرخ سود دست برمیدارند. متقاضیان پول در ایران نیز باید راههای تازهای برای تامین سرمایه را جستجو كنند و یادشان باشد كه عدم مراجعه به بانكها برای یك دوره كوتاه هم كه شده شرایط را دگرگون خواهد كرد.