تب دلار فروكش مي‌كند
افزايش نرخ دلار تا كجا ادامه خواهد يافت؟ اين سوالي است كه اين روزها در ميدان فردوسي و سبزه‌ميدان زياد پرسيده مي‌شود. مردم از دلالان حاشيه خيابان و صرافان مي‌پرسند دلار باز هم گران مي‌شود؟
به گزارش TSEpress به نقل از روزنامه اعتماد نرخ دلار هرچند ثباتي نسبي را در دو سال گذشته تجربه كرده است اما دو ماهي است نوسان‌ها رو به افزايش است. نوسان نرخ دلار در ماه‌هاي گذشته سبب شده است بسياري نسبت به روند صعودي نرخ دلار هشدار بدهند. افزايش نرخ دلار در روز گذشته چندان چشمگير نبود اما ماندگاري دلار بالاي ٣٦٠٠ تومان سبب شد بسياري از فعالان بازار در ارزيابي‌هاي‌شان تجديدنظر كنند. مي‌گويند دلار حركت خود را به سمت كانال ٤٠٠٠ توماني ادامه خواهد داد.اوايل دهه نود، روزگار دلار متفاوت شد. از پس سال‌ها ثبات و رشد مقطعي و بطئي، قيمت‌ها ناگهان خيز بلندي برداشت.
اين اتفاق در حالي رخ داد كه هدفمندي يارانه‌ها از يك سو معيشت مردم را تحت‌الشعاع قرار داده بود و تشديد تحريم‌ها از سوي ديگر اقتصاد را با بحران روبه‌رو كرده بود.
مرور تحليل‌هاي ارايه شده از سوي كارشناسان در آن روزها نشان مي‌دهد برخي افزايش نرخ دلار را به دولت نسبت مي‌دادند و معتقد بودند دلار با هدف جبران كسري بودجه گران شده است. حالا اما دوباره پاي تحليل‌هاي پيشين به ميدان باز شده است. چرا دلار گران شد ؟ بسياري در پاسخ به اين سوال نظرات متفاوت دارند.
تاكنون دلايل مختلفي براي اين روند آورده شده، از افزايش تقاضا براي سفر زوار در ايام اربعين و دهه آخر صفر تا كاهش درآمدهاي ارزي كه ناشي افت شديد قيمت جهاني نفت است.
در اين ميان صدايي بسيار متفاوت شنيده مي‌شود. در حالي كه نرخ دلار ميلي به پايين آمدن از نردبان قيمت ندارد، سخنگوي دولت از كاهش قيمت ارز صحبت مي‌كند وزير اقتصاد محتاطانه از مقطعي بودن نوسان بازار ارز خبر مي‌دهد.
كاهش قيمت ارز بعد از ماه صفر
شاهين شايان آراني، كارشناس مسائل مالي در گفت‌وگو با «اعتماد» در مورد دلايل افزايش قيمت دلار در روزهاي اخير و رسيدن قيمت اين ارز به بيش از سه هزار و ٦٠٠ تومان گفت: آن‌طور كه من حدس مي‌زنم چنين افزايشي سه عامل دارد. مهم‌ترين عامل آن افزايش تقاضا براي ارز در شرايط زماني فعلي است.
در مقطع كنوني به‌دليل نزديكي با روزهاي اربعين بسياري از هموطنان به زيارت امام حسين(ع) شتافتند و به همين خاطر تقاضا براي ارز بالا رفت. چنين اتفاقي در دوران حج يا اندكي قبل از عيد نيز مي‌افتد و به همين خاطر نمي‌توان نوسان اخير را خيلي مهم دانست، چون مقطعي است.
وي ادامه داد: اما افزايش قيمت دلار به بالاي سه هزار و ٦٠٠ تومان اتفاق تازه‌اي نيست و نمي‌توان تنها آن را به افزايش مقطعي تقاضا مرتبط دانست. به همين خاطر دو عامل تاثيرگذار ديگر هم براي اين امر مي‌توان متصور شد. يكي از اين عوامل كاهش نرخ سود بانكي بود كه باعث شد برخي افراد پول خود را از بانك‌ها خارج كنند و به بازار ارز روي بياورند.
اين كارشناس اقتصادي عامل سوم را درگيري بين بانك مركزي و موسسات غيرمجاز دانست و تصريح كرد: اين موسسات مالي غيرمجاز هم بخشي از پول مردم را در اختيار داشتند كه با توجه به درگيري‌هاي اخير بانك مركزي با آنها احتمالا بخشي از مردم پول‌هاي خود را از اين موسسات خارج كرده و به سمت بازار ارز سرازير كردند.
شايان آراني خاطرنشان كرد: با تمام اين تفاسير، پيش‌بيني من اين است كه بعد از ماه صفر قيمت دلار به سمت كاهش ميل كند البته به شرطي كه اتفاق خاصي تا آن زمان رخ ندهد. به هر حال همان‌طور كه گفتم مهم‌ترين عامل افزايش قيمت دلار به بيش از سه هزار و
٦٠٠ تومان، تقاضايي است كه از طرف زوار طرح شده و بعد از ماه صفر اين تقاضا طبيعتا از بين خواهد رفت.
روند دلار تا پايان سالافزايشي خواهد بود
احمد حاتمي يزد، كارشناس مسائل پولي و مالي، در گفت‌وگو با «اعتماد»، اعلام كرد: روند افزايشي قيمت دلار از ابتداي سال جاري وجود داشته و با توجه به وضعيت اقتصادي كشور احتمالا تا آخر سال هم اين روند ادامه پيدا مي‌كند. به همين خاطر من قبول ندارم كه از نوسان قيمت دلار صحبت كنيم چون مشخصا قيمت دلار افزايشي است و اگر كاهش قيمتي هم در انتهاي روز رخ مي‌دهد نمايشي است.
مديرعامل اسبق بانك صادرات در مورد علل افزايش قيمت دلار در كشور گفت: مهم‌ترين عامل اين اتفاق كاهش درآمدهاي ارزي كشور در سال جديد است. مهم‌ترين منابع درآمدهاي ارزي در ايران از طريق فروش نفت يا محصولات پتروشيمي است كه اين دو در سال جاري با كاهش جهاني قيمت روبه‌رو شدند به همين خاطر كشور بدون آنكه از قبل آمادگي داشته باشد در مقابل اين وضع قرار گرفت و درآمدهاي ارزي به شكل چشمگيري كاهش يافت. او گفت: به اين ترتيب معتقدم با اجرايي شدن لغو تحريم‌ها شرايط در بازار دلار معكوس شود.
وي ادامه داد: مساله اين است كه وقتي درآمدهاي ارزي يك كشور كاهش پيدا مي‌كند لزوما نيازهاي مردم هماهنگ با اين روند كاهش پيدا نمي‌كند. كساني‌كه تا سال گذشته كالاي خارجي مصرف مي‌كردند كماكان تمايل به مصرف كالاي خارجي دارند كه طبعا در شرايط اينچنيني كشور افزايش قيمت ارز نه تنهاغير طبيعي نيست بلكه كاملا محتمل است.
حاتمي يزد، در مورد آينده نرخ دلار در ايران گفت: احتمالا در سال آينده با لغو تحريم‌هاي ايران، با افزايش حجم صادرات نفت و گاز رو به‌رو خواهيم بود كه مي‌تواند كم و بيش درآمدهاي ارزي كشور را بالاتر ببرد. همچنين تا سال آينده بخشي از درآمدهاي ارزي ما كه در كشورهاي ديگر مانده و بلوكه شده بود، آزاد مي‌شود. درنتيجه براي سال آينده مي‌توان توقع داشت، با وقوع اين اتفاقات، حداقل روند افزايشي كنوني متوقف شود.
وي در مورد نرخ دلار دولتي در بودجه سال آينده گفت: ماندن قيمت دلار دولتي در نرخ دو هزار و ٩٥٠ تومان به هيچ عنوان عقلاني نيست. كشور ما قرار است به سمتي حركت كند كه در نهايت دلار به‌صورت تك نرخي عرضه شود. به همين خاطر بايد قيمت دلار دولتي طوري تعيين شود كه نهايتا ١٠ درصد با قيمت آزاد آن فاصله داشته باشد وگرنه هزينه‌هاي دولتي را بي‌دليل بالا برده و فساد ناشي از ارز دو نرخ هم بيشتر مي‌شود.
پس اگر قرار باشد قيمتي براي دلار دولتي سال آينده تعيين شود، سه هزار و ١٠٠ تومان عاقلانه‌تر است. شخصا فكر مي‌كنم حتي قيمت سه هزار و ٢٠٠ تومان براي اقتصاد مفيدتر خواهد بود و بعيد نيست كه دولت در آخر نرخ دلار دولتي را در بودجه به اين رقم افزايش دهد.
