نگاهی تحلیلی به صنعت رایانه در بورس؛نگران نوسان ارزی،امیدوار به رونق اقتصادی

مقدمه امروزه نظام پرداخت در مرحله‎ی حساسی قرار گرفته است که این صنعت نقش کاربردی در اجرای صحیح آن دارد. چرا که بشر امروزه به این باور دست یافته است که فناوری اطلاعاتی و ارتباطی، رشد ثروت و رفاه را تحت شرایط عقلانیت، کارایی و کنترل کامل امکان‎پذیر می‎سازد. با همین اندیشه جذب و بکارگیری فناوری نوین در نظام پرداخت امروزی سرعت بالایی گرفته است که این به‎کارگیری نه تنها به نظام پرداخت جدیدی با کارکردهای نوین منجر شده بلکه شاکله نظام پرداخت و تفکر مشتریان به خدمات پرداخت را نیز دچار تغییرات اساسی نموده است. یکی از ویژگی‎های اصلی نظام بانکی در عصر حاضر تبدیل فرصت‎ها به دست‌آوردها است. جذب و بکارگیری فنآوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یکی از عوامل اصلی خلق فرصت برای نظام بانکی شناخته شده است. در یک نظام شبکه‎ای هرچه فرصت‎های بیشتری بدست آید، به سرعت فرصت‎های جدید دیگری خلق می‎شوند و این از مختصات فن‌آوری‎های نوین اطلاعاتی است. آن‌چه امروز به درستی مشخص شده است این است که اطلاعات و ارتباطات، دو قدرت مهم در نظام بانکداری نوین قلمداد می‎‌شوند. این دو، هم خود ازرش دارند و هم خالق ارزش هستند. شرکت‎های فعال در این صنعت در حوزه‎ی فروش خودپرداز، کارت‎های اعتباری، تجهیزات کامپیوتری و غیره فعالیت می‎کنند. تعداد آن‌ها در بورس و فرابورس به عدد ۸ می‎رسد. شرکت داده‎پردازی ایران در زمینه‎های مرتبط با تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، شرکت کارت اعتباری ایران کیش در زمینه‎های صدور و ارائه‎ خدمات کارت اعتباری، شرکت انفورماتیک و ایران ارقام در زمینه‎ی فناوری اطلاعات و ارتباطات به شبکه‎ی بانکی کشور، شرکت همکاران سیستم در زمینه‎ی خدمات نرم‎افزار، شرکت تجارت الکترونیک پارسیان در زمینه‎ی ایجاد و توسعه‎ی شبکه‎های پرداخت الکترونیک، فعالیت می‎کنند. وضعیت صنعت و سهام شرکت خدمات انفورماتیک بیشترین ارزش بازار را در صنعت خود دارد. شاخص کل در یک سال اخیر با کاهش ۱۲٫۵ درصدی روبرو بوده است درحالی که صنعت رایانه در این مدت مشابه افزایش ۳۳ درصدی در مقدار خود داشته است. نسبت P/E شاخص کل ۵٫۸ و صنعت رایانه ۸ می‎باشد. انتظار بالای سهامداران از این صنعت نسبت به شاخص کل، به دلیل ماهیت درآمدی آن‌ها است. درآمد شرکت‏های رایانه‎ای ماهیتی تجمعی دارند. باتوجه به عملیات شرکت‌های گروه و وابستگی عملکرد تعدادی از آن‌ها به فعالیت‎های پولی و بانکی، انتظار رشد این گروه پس از رفع تحریم‎های بانکی وجود دارد. هم‌چنین کشور ما در زمینه‎های فن‌آوری و تکنولوژی نسبت به کشورهای توسعه‎یافته فاصله‎ی قابل توجهی دارد که برای رسیدن به آن نیازمند توسعه‎ی بیشتر در این زمینه‎ها هستیم. فرصت‎ها و تهدیدهای صنعت • نوسانات نرخ ارز بیشتر تجهیزات و مواد اولیه مورد استفاده‎ی این صنعت وارداتی است. به همین علت افزایش و کاهش نرخ ارز تاثیر زیادی در بهای تمام‎شده‎ی محصولات می‎گذارد. با افزایش نرخ ارز بهای‎تمام‎شده‎ افزایش و سود شرکت‎ها کاهش می‎یابد و برعکس اگر نرخ ارز کاهش یابد شرکت به سودآوری بیشتری خواهد رسید. بحث تک نرخی شدن ارز در کشور وجود دارد که اگر این اتفاق رخ دهد، به احتمال زیاد نرخ مشخص شده پایین‎تر از نرخ بازار خواهد بود و به سودآوری بیشتر شرکت‎های فعال کمک خواهد کرد. این افزایش و کاهش نرخ در مواردی دیگر هم تاثیرگذار است، ازین موارد می‎توان به تغییر در زمان انجام پیش‎بینی شده‎ی پروژه‎ها و بدهی‎های ارزی نیز اشاره نمود. • نوسانات نرخ بهره یکی از راه‎های تامین مالی شرکت‎ها استفاده از تسهیلات است. با کاهش نرخ بهره‎ی بانکی هزینه‎ها‎ی تامین مالی شرکت‎ها کاسته می‎شود. مساله‎ای که وجود دارد عدم رعایت پرداخت و دریافت تسهیلات بانک‎ها با نرخ اعلامی از طرف شورای پول و اعتبار است که ابهامی در این خصوص به وجود آورده‎اند. لذا کاهش هزینه‎ی تأمین مالی برای شرکت‎ها امری مثبت تلقی می‎گردد و سود شرکت‎ها تحت تأثیر مثبت قرار می‎گیرد. • سرعت تغییرات تکنولوژی در صنعت IT سرعت بالای تغییرات در این صنعت همواره یکی از مهمترین مشکلات موجود بوده که این مساله بیشتر در کشورهای توسعه یافته وجود دارد. باتوجه به اهداف تعیین شده در چشم‎انداز شرکت‎ها، مسلما نیاز به بازاریابی صحیح و آموزش و به روزرسانی دانش فنی کارشناسان از مواردی خواهد بود که توجه به این مشکل و رفع آن را بیش از پیش بااهمیت می‎سازد. لذا کنترل و مدیریت مناسب گردش موجودی کالا، یکی از راه‌کارهای مقابله با رخداد این اتفاق خواهد بود. • تغییر شرایط و اعمال تحریم‎های بین‎المللی این مساله مشکلاتی از قبیل: محدودیت در خصوص تامین تجهیزات سخت‎افزاری با فناوری پیشرفته، عدم امکان ایفای تعهدات قراردادی نسبت به مشتریان، تاخیر در انجام موضوع قراردادها و لذا پرداخت جرایم و خسارات ناشی از نقض تعهدات را به وجود می‎آورد. در موارد بالا به مهم‌ترین مشکلات موجود در صنعت رایانه اشاره شد، ریسک‎های خاص شرکتی هم وجود دارد که برخی از شرکت‎های را تحت تأثیر قرار می‎دهد. تجزیه و تحلیل صنعت قیمت نفت از جمله عواملی است که بسیاری از صنایع بورسی را تحت تاأثیر قرار داده است، صنایع پتروشیمی، پالایشگاهی، فولادی، روانکاور و غیره. ازین جهت صنعت رایانه از جمله صنایعی است که تأثیر قابل توجهی از تغییر قیمت نفت نخواهد دید، لذا می‎تواند از جمله صنایع قابل توجه برای سهامداران باشد. از عوامل دیگری که می‎تواند این صنعت را متأثر کند، سطح توسعه‎یافتگی کشور است. همگام با رشد سطح توسعه‎یافتگی، استفاده از خدمات IT و فن‌آوری بیشتر خواهد شد و در نتیجه فعالیت این‎گونه شرکت‎ها هم وسیع‎تر می‎شود. با توجه به شرایط موجود در بازار سرمایه و مشکلات موجود در صنایع مختلف که هر کدام به دلایل مشخصی با مشکل مواجه شده‎اند، لذا انتخاب و تشخیص صنعت مناسب جهت سرمایه‎گذاری امری مهم تلقی می‎شود. صنعت رایانه تأثیر کم‌تری نسبت به تحولات اقتصاد جهانی می‎پذیرد. لذا با وجود پتانسیل‎های موجود، این صنعت باز هم می‎تواند یکی از صنایع مورد توجه برای سرمایه‎گذاران ریسک‎گریز قرار گیرد. از عوامل تاثیرگذار دیگر در این صنعت، ورود شرکت‏های خارجی پس از برداشته شدن تحریم‏ها است که توانایی رقابت شرکت‎های داخلی با آن‌ها امری دشوار می‎باشد. لذا به روزرسانی و تعیین تصمیمات مدیریتی صحیح در این رابطه می‎تواند به رشد و پیشرفت آن‌ها کمک نماید. منبع:روزنامه جهان اقتصاد/حسین غیاثی