دلایل صف خرید سیمانی‌ها

صنعت سیمان با حدود حدود نود سال سابقه یکی از قدیمی ترین و مهمترین ترین صنایع در تاریخ یک سده توسعه کشور به شمار می آید. صنعتی که از حیث پراکندگی، پتانسیل اشتغال زایی مناسبی داشته و می تواند بعنوان یک وزنه تولید محصولات غیر نفتی در اقتصاد خودنمایی کند. این صنعت در اواسط دهه ۱۳۸۰ حجم عمده ای از ارزش بورس تهران را شامل می شده است و این در حالی است که در حال حاضر ارزش کل شرکتهای سیمانی بورس ۷۰۰۰ میلیارد تومان می باشد که کمتر از نصف ارزش بازار یک شرکت سنگ آهنی یا فلزی یا پتروشیمی است. با توجه به شرایط سختی که در طول سالیان اخیر بر صنعت سیمان گذشته است از جمله ظرفیت مازاد ، کاهش مصرف داخل به حداقل ، کاهش صادرات و قیمت نازل محصول سیمان ، گروه سیمانی پتانسیلهای بالقوه و نهفته زیادی را در خود جمع کرده است. به دلایل زیر گروه سیمانی در ابتدای مسیر رشد و موج ۳ قوی قراردارند:

• ۱- بسیاری از سیمانی های پتانسیل افزایش سودآوری بالایی برای سال بعد دارند مثل سیمان خزر، شاهرود، غرب، فارس نو و ...
• ۲- شرکتهای سیمانی داراییهای با ارزش قابل فروش قابل ملاحظه ای دارند و از این محل در سال آتی می توانند سود قابل ملاحظه ای شناسایی کنند، مثل سیمان تهران ، فارس، درود و ...
• ۳- ارزش جایگزینی سیمانی ها حدود ۱۰ برابر قیمت بازار آنهاست، لذا با توجه به تمایل سیمانیها برای افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی پتاسیل بالایی جهت رشد از این جهت دارند مثل سیمان تهران، خزر، شرق، سپاهان و ...
• ۴- تعدادی از شرکتهای سیمانی که داخل شهرها تولید دارند از رده خارج می شوند. این موضوع چشم انداز عرضه و تقاضا را بهبود می بخشد. مثل سیمان فارس ، درود و ...
• ۵- با توجه به اینکه قیمت هر تن سیمان در چین که بزرگترین تولید کننده سیمان جهان است حدود ۷۲ دلار معادل هر تن ۶۰۰ هزار تومان است و با توجه به گرانی بیش از حد آهن آلات ساختمانی ، مصرف بیشتر سیمان مزیت پیدا خواهد کرد. زیرا در ایران قیمت هر تن سیمان حدود ۱۳۰ هزار تومان ( هر پاکت سیمان ۶۵۰۰ تومان) می باشد.
• لذا پتانسیل افزایش قیمت های داخلی سیمان تا قیمت هر تن ۲۵۰ هزار تومان در دوسال آتی متصور می باشد.
• در ادامه پتانسیلهای موجود در گروه سیمانی بصورت مشروح بررسی شده است.
• بخش اول: پتانسیل تورم داراییهای شرکتهای سیمانی و امکان تجدید ارزیابی یا فروش داراییهای مازاد
• الف: افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها
• به دلیل افزایش نرخ قابل توجه ارز در سالیان گذشته  و درجهت به روز کردن دارایی های شرکتها ، ماده قانونی(ماده ۱۷)در قانون حداکثراستفاده ازتوان تولیدی وخدماتی مصوب سال ۹۱ گنجانده شد.
• مطابق این ماده تمامی شرکتهایی که در ۵ سال گذشته تجدید ارزیابی نکرده بودند( چه مشمول ۱۴۱ باشد یا نباشد) می توانستند داراییهای خود را تجدید ارزیابی کرده و از این محل افزایش سرمایه دهند.(مهلت استفاده از این قانون مطابق آیین نامه اجرایی آن شهریور ۱۳۹۶ بود.)
• در شهریور ۹۶ نمایندگان مجلس به منظور تکمیل و رفع نواقص قانون حداکثر استفاده از توان تولید و خدمات ، پیشنهاد اصلاح این قانون را دادند؛ که اخیرا در مجلس قانون جدید با اصلاحات مصوب شده است.
• همانطور که گفته شد، مهلت قانونی تجدید ارزیابی مطابق قانون قبلی تا شهریور ماه ۱۳۹۶ اعتبارداشت. با اتمام مهلت قانونی تجدید ارزیابی و شروع کار مجلس برای اصلاح قانون حداکثر استفاده از توان تولید و خدمات ، تعدادی از شرکتهای مشمول ماده ۱۴۱ که اقدامات اولیه برای تجدید ارزیابی را انجام داده بودند خواستار تمدید یک ساله معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی شدند( مثل ذوب آهن و تعدادی از بانکها و ...). لذا مجلس برای همراهی و کمک به این شرکتها معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی را در بند "ز" تبصره ۱۰ قانون بودجه سال ۱۳۹۷ گنجاند.
• درتاریخ ۱۲ دی ماه ۱۳۹۷ نمایندگان مجلس ماده ۱۵ قانون حمایت ازحداکثر استفاده ازتوان تولید را مصوب نمودند، که بیان می دارد:
• «افزایش سرمایه بنگاه های اقتصادی ناشی از تجدید ارزیابی دارایی های آنها از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون به مدت پنج سال فقط برای یک بار از شمول مالیات معاف است، مشروط بر این که متعاقب آن  به نسبت استهلاک دارایی مربوطه و یا در زمان فروش مبنای محاسبه مالیات اصلاح شود و بنگاه یاد شده طی پنج سال اخیر تجدید و ارزیابی نشده باشد.»
• لذا تمامی شرکتها( هم شرکتهای مشمول ماده ۱۴۱ و  همچنین شرکتهای سودده) می توانند، از محل تجدید ارزیابی داراییها افزایش سرمایه دهند. ( مشابه قانون قبلی که در شهریور ۹۶ خاتمه یافت.)
• شرکتهای سیمان تهران و سیمان خزر در کنفرانس اطلاع رسانی خود در خصوص استفاده از مزایای قانونی ماده ۱۵طرح اصلاح قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تامین نیاز های کشور و تقویت آنها در امر صادرات  مبنی بر معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها اعلام آمادگی کرده اند که در سامانه کدال اخیرا اطلاع رسانی کرده اند. احتمالا سایر شرکت های گروه سیمان و دیگر صنایع نیز از این فرصت استفاده خواهند کرد که با توجه به ارزش جایگزینی بالای آنها ، درصد های افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها برای شرکت های این گروه و سایر صنایع میتواند حائز اهمیت باشد.

• ب: فروش داراییهای مازاد
• سیمان تهران:
• تمایل قوی سهامدار عمده سیمان تهران(بنیاد مستضعفان و جانبازان) به انجام افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داراییها: به استناد بند ۴ تکالیف مجمع عادی مندرج در صفحه ۶۷ گزارش هییت مدیره منتشره برای مجمع عادی سالانه در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۹۶، سهامدار عمده سیمان تهران(بنیاد مستضعفان) به سیمان تهران تکلیف کرده که اقدامات مربوط به افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داراییها را انجام دهد. اما با توجه به اینکه مهلت قانونی افزایش سرمایه تا شهریور ۹۶ بوده شرکت موفق به انجام این موضوع نشده است.
• لیکن با توجه به مصوبه مورخ ۱۲ دی ماه ۱۳۹۷ نمایندگان مجلس مبنی بر معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها، شرکت سیمان تهران در کنفرانس اطلاع رسانی خود در خصوص استفاده از مزایای قانونی ماده ۱۵طرح اصلاح قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تامین نیاز های کشور و تقویت آنها در امر صادرات، مبنی بر معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها اعلام آمادگی کرده است  که در سامانه کدال اخیرا اطلاع رسانی شده است.
• دارایی های قابل فروش سیمان تهران به شرح زیر می باشد:
• زمین واحد هفتم سیمان تهران : واحدهفتم آن درمنطقه ۱۵ تهران، محله مشیریه مستقر می باشد که به دلیل مجاورت بامنطقه مسکونی محله مشیریه و  راه اندازی خط ۳۰۰۰ هزار تنی جدید در سال ۱۳۹۶ غیر فعال شده است. زمین آن ۱۲۰ هکتار می باشد که چندسال پیش سندآن اخذشده هست.
• موضوع فروش زمین فوق الذکر  مطابق با بند ۱۲ گزارش حسابرسی سال ۱۳۹۶، تکلیف سهامدار عمده است و در این رابطه مطالعات کارشناسی برروی زمین واحدهفتم سیمان تهران چندماه پیش شروع شده است.(صفحه ۱۴ گزارش هیئت مدیره سال ۹۶ منتشره در تیر ۱۳۹۷- پیوست ۷).
• شرکت به دنبال تغییر کاربری این زمین به مسکونی می باشد. لازم به ذکر هست که قیمت زمین در منطقه فوق الذکر متری ۱۰ میلیون تومان است. با در نظر گرفتن اینکه ۵۰ درصد این زمین بعد از تغییر کاربری برای شرکت باقی بماند، ارزش این زمین ۶ هزار میلیارد تومان می باشد که ۱۱ برابر ارزش بازار سیمان تهران می باشد. بعبارت دیگر فروش این زمین به ازای هر سهم سیمان تهران ۳۴۰۰ تومان سود ایجاد می کند.
• فروش سهام گیلان سبز: مطابق تکالیف مجمع سال مالی گذشته و به استناد بند ۱۲ گزارش حسابرسی سال ۱۳۹۶ (پیوست ۷) ، سهامدار عمده سیمان تهران تکلیف کرده کل سهام شرکت گیلان سبز فروخته شود. سیمان گیلان سبز ظرفیت تولید ۳۴۰۰ تن روزانه کلینکر را دارد و درصد سهام گروه سیمان تهران در این شرکت ۹۶ درصد می باشد.
• سیمان فارس:
• با توجه به اینکه سیمان فارس داخل شهر شیراز قرار دارد ، طرح تعطیلی این کارخانه در دستور کار قرار دارد. در این راستا کاربری زمینهای کارخانه به مسکونی تغییر یافته است. کل زمینهای شرکت ۱۲۲ هکتار بوده است که پس از تغییر کاربری ۶۵۰ هزار متر مربع زمین با کاربری مسکونی و تجاری در مالکیت شرکت باقی مانده است(پیوست ۷). استراتژی مجموعه فارس و خوزستان فروش زمینهای کارخانه می باشد. با در نظر گرفتن قیمت هر متر زمین مسکونی ۲ میلیون تومان ، ارزش فروش زمینهای شرکت معادل ۱۲۰۰ میلیارد تومان و سود حاصله نیز معادل ۱۲۰۰ میلیارد تومان می باشد. لذا سود فروش این زمینها، به ازای هر سهم سیمان فارس ۵۱۵۰ تومان و به ازای هر سهم سیمان فارس و خوزستان(سهامدار عمده) ۲۰۰ تومان خواهد شد.
• سیمان درود:
• با توجه به اینکه سیمان درود داخل شهر درود قرار دارد ، طرح تعطیلی این کارخانه نیز همانند سیمان فارس در دستور کار قرار دارد. ارزش برآوردی زمینهای شرکت(پیوست۷) حداقل ۴۰۰ میلیارد تومان می باشد و سود حاصله معادل ۳۵۰ میلیارد تومان می باشد. لذا سود فروش ای زمینها، به ازای هر سهم سیمان درود ۵۰۰ تومان خواهد شد.
• سیمان شرق:
• سیمان شرق در ۸ کیلومتری مشهد بعد از تقاطع جاده کلا و جاده سیمان، واقع در شهرک صنعتی سیمان به مساحت حدودی ۹۰۰ هکتار واقع شده است.
• شرکت اقدام به مزایده دفتر تهران واقع در میدان آرژانتین به متراژ عرصه ۴۳۷ متر مربع و متراژ اداری ۱۱۰۷ متر نموده است. ارزش برآوردی فروش حدود ۴۰ میلیارد تومان و سود حاصله حدود ۳۵ میلیارد تومان(به ازای هر سهم ۱۳ تومان) برآورد می شود،
• همچنین زمین ارزشمند فراورده های بتنی سیمان شرق(متعلق به سیمان شرق) داخل مشهد واقع شده و متراژ آن ۶۰۰۰۰ متر مربع می باشد و قابلیت فروش دارد و ارزش برآوردی آن حدود ۶۰ میلیارد تومان می باشد. در صورت فروش این زمین سود حاصله ۳۰ میلیارد تومان(به ازای هر سهم ۱۱ تومان) خواهد بود.

• بخش دوم : تثبیت و عدم افزایش عرضه و افزایش ملایم تقاضای سیمان:
• در سال ۱۳۹۸ و سالهای بعد برآورد می شود تقاضای سیمان به دلایل زیر با شیب ملایمی افزایش یابد.
• الف : ارزان بودن سیمان نسبت به دیگر مصالح ساختمانی و افزایش تقاضا:
• با توجه به اینکه قیمت هر تن سیمان در چین که بزرگترین تولید کننده سیمان جهان است حدود ۷۲ دلار، معادل هر تن ۶۰۰ هزار تومان است و با توجه به گرانی بیش از حد آهن آلات ساختمانی ، مصرف بیشتر سیمان مزیت پیدا خواهد کرد. زیرا در ایران قیمت هر تن سیمان حدود ۱۳۰ هزار تومان ( هر پاکت سیمان معادل ۶۵۰۰تومن ) می باشد.

• ب: از رده خارج شدن کارخانجات قدیمی سیمان و سیمانهای داخل شهر: تعدادی از شرکتهای سیمانی که داخل شهرها تولید دارند از رده خارج می شوند. این موضوع چشم انداز عرضه و تقاضا را بهبود می بخشد. مثل سیمان فارس ، سیمان درود و ...

• ج: امکان افزایش صادرات: با توجه به پتانسیل های موجود در بازارهای صادراتی جدید همچون سوریه و قطر و افزایش قیمت دلار، برآورد می شود صادرات با شیب ملایمی افزایش یابد.
• در حال حاضر ظرفیت تولید سیمان کشور ۸۸ میلیون تن می باشد.
• عملکرد صنعت سیمان در سال ۱۳۹۶، شامل تولید ۵۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کلینکر و ۵۴ میلیون و ۲۰۰هزار تن سیمان است و در زمینه صادرات حدود ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تن سیمان و حدود ۶ میلیون تن کلینکر محقق شده است که در مجموع بیش از ۱۲ میلیون تن صادرات سیمان و کلینکر برای صنعت خاکستری به ثبت رسیده است. در زمینه تقاضای داخلی نیز در سال ۱۳۹۶ مصرف سیمان به ۴۹ میلیون تن رسیده است.
• در ۹ ماهه امسال ۴۸ میلیون و ۹۷۵ هزار تن کلینکر تولید شده که حدود ۴.۷ درصد بیش از حجم تولید مدت مشابه سال گذشته بوده است. از این میزان حدود ۴۲ میلیون تن به سیمان تبدیل شده است. در ۹ ماهه ۴ میلیون و ۵۵۴ هزار تن کلینکر و ۴ میلیون و ۵۲۷ هزار تن سیمان روانه بازارهای صادراتی شده است و در مجموع ۹ میلیون و ۸۱ هزار تن سیمان و کلینکر صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۰.۹ درصد افزایش داشته است.
• پیش بینی می شود در سال ۹۷ حدود ۶۵ میلیون تن کلینکر و ۵۹ میلیون تن سیمان در داخل کشور تولید شود. که از این میزان حدود ۵۰ میلیون تن سیمان مصرف داخلی ، ۶ میلیون تن سیمان صادراتی و ۶ میلیون تن کلینکر صادراتی می باشد.
• با توجه به موارد گفته شده در بالا پیش بینی می شود در سال ۱۳۹۸ مصرف سیمان داخلی حداقل ۵۲ میلیون تن ، صادرات سیمان ۶ میلیون تن و صادرات کلینکر به ۷ میلیون تن ( با توجه به راه اندازی کارخانه آسیاب سیمان العماره) برسد. لذا پیش بینی می شود تولید کلینکر ۶۵ میلیون تن و تولید سیمان
• به ۵۸ میلیون تن برسد . به عبارت دیگر  در سال ۱۳۹۸ کارخانجات سیمان کشور در ۷۴ درصد ظرفیت خود فعالیت خواهند داشت.
• لازم به ذکر است که مطابق توافق انجمن سیمان با شرکتهای سیمانی به منظور کنترل عرضه ، کارخانجات سیمانی حداکثر ۶۰ درصد ظرفیت خود را به تامین نیازهای داخلی اختصاص خواهند داد و مازاد ۶۰ درصد را می توانند به صادرات اختصاص دهند.

• بخش سوم : پتانسیل افزایش سودآوری شرکتهای سیمانی
• الف- مقدار فروش: با توجه به افزایش ملایم مقدار صادرات سیمان و مصرف داخلی سیمان جمعا به میزان ۳ میلیون تن نسبت به سال ۱۳۹۷ ، میزان فروش مقداری شرکتهای سیمانی نسبت به سال ۱۳۹۷ حدود ۵ درصد افزایش خواهد یافت. البته تعدادی از شرکتهای سیمانی از جهش خاص فروش برخوردا خواهند شد. از جمله:
• شرکت سیمان خزر جهت تامین ۱۵۰۰۰۰ تن سیمان برای سد شفارود قرارداد بسته است (۱۵ درصد مقدار فروش کل شرکت).
• شرکت سیمان خوزستان و فارس نو و بهبهان: با توجه به راه اندازی کارخانه آسیاب العماره امکان افزایش صادرات کلینکر به میزان ۷۰۰ هزار تن در سال ۱۳۹۸ خواهد داشت. درصد سهامداری شرکتهای سیمان خوزستان و فارس نو و بهبهان به ترتیب ۶۰، ۲۰ ، ۲۰ می باشد.
• با توجه به سیلابهای اخیر خوزستان، عملیات اجرایی سد بختیاری(بلندترین سد قوسی جهان) آغاز شده است. میزان سیمان مورد نیاز برای تکمیل این سد حدود ۳ میلیون تن می باشد که تاثیر بسزایی در افزایش فروش شرکتهای سیمانی خواهد داشت.
• ب- نرخ فروش: از سوی دیگر با توجه به اینکه قیمت جهانی هر تن سیمان حدود ۷۰ دلار معادل هر تن ۶۰۰ هزار تومان است و با توجه به گرانی بیش از حد آهن آلات ساختمانی ، مصرف بیشتر سیمان مزیت پیدا خواهد کرد. زیرا در ایران قیمت هر تن سیمان حدود ۱۳۰ هزار تومان ( هر پاکت سیمان ۶۵۰۰ تومان) می باشد. لذا پتانسیل بالایی برای افزایش قیمت سیمان برآورد می شود.
• به درخواست انجمن سیمان و  با توجه به افزایش هزینه‌های تولید، قیمت تمام شده سیمان توسط یک موسسه حسابرسی در حال آنالیز بوده و احتمالا به زودی شاهد افزایش قیمت سیمان خواهیم بود. میزان این افزایش قیمت حدود ۲۰ درصد برآورد می شود. لذا برای سال ۱۳۹۸ در تحلیل سهام سیمانی حداقل ۲۰ درصد افزایش قیمت باید در نظر گرفته شود.
• با توجه به موارد فوق و با توجه به اینکه اهرم عملیاتی شرکتهای سیمانی بسیار بالاست، افزایش سود آوری قابل توجهی برای سال ۱۳۹۸ در شرکتهای سیمانی اتفاق خواهد افتاد.
• برای نمونه سود هر سهم سیمان خزر برای سال آتی ۲۰۰ تومان برآورد می شود(پیوست ۸ :تحلیل سودآوری سیمان خزر)
• همچنین سود هر سهم سیمان خوزستان برای سال آتی ۲۰۰ ، سود هر سهم سیمان فارس نو ۳۰۰ ، شاهرود ۶۰ تومان می باشد. همچنین سایر شرکتهای سیمانی هم پتانسیل بالایی برای رشد سودآوری خواهند داشت که باید بررسی شود.
• پیوستها:
• ستران پیوست

سیمان   صنعت سیمان