افزایش بهره‌وری حمل ریلی با خصوصی‎سازی راه‌آهن در برنامه ششم

باتوجه به بهره وری پایین شبکه‌ی ریلی در حمل بار و مسافر و سهم کمتر از ۱۰ درصدی راه آهن در حمل و نقل کشور، برای رسیدن به سهم ۳۰ % در حمل بار و ۱۸% در حمل مسافر طبق افق چشم انداز ۱۴۰۴ ، نیاز است از ظرفیت های خالی شبکه ریلی بصورت بهینه استفاده شود.

    به گزارش  TSEpress  به عبارت دیگر قدیمی بودن سیستم علائم ارتباطات ، سبب طولانی شدن بلاک ها شده است که این امر موجب کاهش بهره وری شبکه ریلی در حمل بار و مسافر می باشد  . جهت روشن شدن وضعیت بهره وری شبکه ی ریلی موجود، لازم است تا مقایسه ای بین کشورهایی که به لحاظ زیر ساختی (نسبت توزیع خطوط ریلی = مساحت/(خطوط طول ) ) مشابه کشور ایران هستند صورت بگیرد. همان‌طور که از نمودار بالا مشخص است بهره‌وری خطوط ریلی ایران در حمل مسافر و بار  با کشور های مشابه خود ، فاصله زیادی دارد  به عبارت دیگر مشکل اصلی حوزه‌ حمل‌ونقل ریلی، مستقیماً به زیرساخت‌ها و کمبود خطوط ریلی باز نمی‌گردد و ریشه در شیوه‌ بهره‌برداری از شبکه‌ی ریلی دارد. در حال حاضر بهره برداری از شبکه ی ریلی  به صورت دولتی و عمدتا به شیوه سنتی صورت می گیرد بطوریکه در بعضی از محور ها همانند محور شمال از میله راهنما برای نشان دادن وضعیت بلاک ها استفاده می شود. طول بلاک ها در شبکه ی ریلی کشور بین 30 تا 50 کیلومتر است یعنی حداقل فاصله ای که باید دو قطار برای تردد در یک محور از هم داشته باشند 30 کیلومتر می باشدکه این امر را می توان با ارتقاء سیستم علائم ارتباطات اصلاح کرد و با کاهش این فاصله ظرفیت موجود شبکه ریلی را بصورت چشمگیری افزایش داد. در حال حاضر برای بخش دولتی که از محل بودجه نفتی درآمد دارد انگیزه ای برای افزایش بهره وری در خطوط  موجود وجود ندارد چراکه این نهاد فارغ از میزان باری که حمل می کند به عنوان یک سازمان دولتی کمبود های خود را از محل بودجه های عمومی جبران می کند. درصورتیکه با واگذاری بهره برداری شبکه ی ریلی به بخش غیر دولتی ، این مجموعه به دلیل انگیزه بالا در کسب درآمد، بسیار علاقه دارد تا از حداکثر ظرفیت شبکه موجود استفاده کند. به همین دلیل ضروری است تا باواگذاری بهره برداری شبکه ی ریلی به بخش غیر دولتی بهره وری راه آهن کشور را به حد مطلوب رساند. از این رو پیشنهاد می شود نمایندگان محترم مجلس که در حال بررسی لایحه برنامه ی ششم توسعه هستند با پیشنهاد بندی بستر لازم جهت ورود شرکت های غیر دولتی به عرصه مدیریت و بهره برداری خطوط ریلی کشور را فراهم آورده و شرکت راه آهن نیز به عنوان سازمان تنظیم مقررات بر عملکرد و هماهنگی این شرکت ها، نظارت لازم را عهده دار شود.

حمل و نقل ریلی   راه آهن