شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه یکی از شرکتهای قدیمی و از زیرمجموعههای شرکت سرمایهگذاری صنعتومعدن است.
به گزارش TSEpress به نقل از هفتهنامه بورس پیشینه فعالیت این شرکت به قبل از انقلاب و سال ۱۳۵۳باز میگردد، در این دوره سهامداران شرکت شامل ۵ بانک توسعهای شامل ۲ بانک فرانسوی و ۳ بانک ایرانی بوده و فعالیت شرکت نیز در راستای موضوع فعالیت سهامداران به سرمایهگذاری و مشارکت در طرحهای توسعهای و صنعتی اختصاص یافته بود.
بعد از انقلاب و در دهه ۷۰ ترکیب سهامداری شرکت تغییر یافت و ۲ بانک فرانسوی از مجموعه سهامداران خارج و سهام کل شرکت به بانک صنعت ومعدن انتقال یافت. در اواخر دهه هفتاد، بانک صنعتومعدن تصمیم گرفت تا به منظور تمرکز بر فعالیتهای بانکی دامنه فعالیت خود را در سایر حیطهها محدود کرده و بر همین مبنا بخشی از سهام خود در شرکتهای زیر مجموعه را به سرمایهگذاری صنعتومعدن واگذار کرد که واگذاری صد در صد از سهام شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه نیز یکی از این موارد بود.
این بخشی از تاریخچه شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه از زبان حسین بوستانی، مدیرعامل این شرکت است. وی در گفتوگو با خبرنگار هفتهنامه بورس از برنامههای مجموعه تحت امر خود گفت.
بعد از روند حرکتی شرکت در سالهای اولیه، حالا شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه در چه شرایطی است؟
همانطور که توضیح داده شد، سیاستهای کاری این شرکت همواره در راستای اهداف سهامداران شرکت تعریف شده است. با واگذاری سهام شرکت از بانک به شرکت سرمایهگذاری صنعتومعدن، فعالیتهای این شرکت نیز با یک گردش محسوس از سرمایهگذاری در طرحهای ایجادی به سرمایهگذاری در بورس و تملک سهام طلایی گروه در شرکتهای زیرمجموعه تغییر یافت.
در رابطه با فعالیتهای شرکت در بازار سرمایه توضیح دهید؟
شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه در سال ۱۳۹۰ به عنوان یک نهاد مالی و در طبقهبندی شرکتهای سرمایهگذاری نزد سازمان بورس و اوراق بهادار به ثبت رسیده است. این شرکت با توجه به طبقهبندی صورت پذیرفته این شرکت تلاش کرده تا با تشکیل سبدی متنوع از سهام، به بهرهبرداری از فرصتهای شکلگرفته در بخشهای مختلف بازار بپردازد. ارزش سبد سرمایهگذاریهای بورسی شرکت در حدود ۳۴۰ میلیارد ریال است.
روند بازدهی شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه در چند سال اخیر چطور است؟
شرکت ما نیز عضوی از بازار سرمایه بوده که همانند هر شرکت سرمایهگذاری دیگر، شرایط عمومی بازار بر عملیات و بازدهی این شرکت نیز تاثیر میگذارد. با این حال این شرکت تلاش کرده تا با مدیریت فعال داراییها، به کسب بازدهی بالاتر از بازدهی شاخص دست یابد که در نیل به این هدف نیز موفق بوده است. به طور مثال بازدهی پرتفوی سرمایهگذاری ایران و فرانسه در سال مالی منتهی به پایان آذرماه سال گذشته معادل ۴۳ درصد بوده است. این در شرایطی است که شاخص کل در همین دوره ۳۰ درصد بازدهی داشته است.
بخشی از سبد سرمایهگذاریهای شما به سهام شرکت سرمایهگذاری صنعتومعدن اختصاص دارد. سیاستها در رابطه با این موضوع چیست.
در کنار سرمایهگذاریهای متنوع ایران و فرانسه در بازار سرمایه، بخشی از فعالیتهای شرکت به رصد نوسانات قیمت و حجم معاملات سهم وصنعت در بورس اختصاص یافته است. در واقع سرمایهگذاری ایران و فرانسه سالهاست که به صورت پیدا و پنهان به بازارگردانی سهام شرکت مادر در بورس پرداخته که این بازارگردانی با رویکرد نگاه به ارزش ذاتی سهم و حمایت از قیمت در محدودههایی پایین تر از آن و عرضه سهم در مواقعی که بازار متقاضی آن بوده تعریف شده است.
با توجه به مبنای صحیح تعریف شده برای این بازارگردانی، در نتیجه این فعالیت، ضمن کمک به نقد شوندگی سهم، انتفاع معقولی نیز از این بابت نصیب شرکت شده است. لازم به توضیح است سیاست شرکت در زمانهای عرضه بیشتر با رویکرد «عرضه عمده» به خریداران سهم بوده است. بدین ترتیب سهام شرکت سرمایهگذاری صنعتومعدن سهم نقدشوندهای است که بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از کل سهام شرکت در طول سال در بازار مورد معامله قرار میگیرد و این در شرایطی است که نزدیک به ۹۰ درصد آن در دسترس سهامداران نهادی قرار دارد.
در خصوص برنامههای آتی شرکت هم اطلاعاتی به ما بدهید؟
چنانچه توضیح داده شد، شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه در سالهای گذشته دو دوره متمایز از فعالیت را تجربه کرده است. این در شرایطی است که با توجه به نگاه بانک صنعتومعدن و شرکت سرمایهگذار صنعتومعدن، این شرکت در حال تدارک تمهیدات لازم جهت ورود به فاز سوم فعالیتهای خود است. به طور خلاصه این شرکت در نظر دارد تا همراه با تحولات جهان در حوزه مالی، در مسیر توسعه تکنولوژیهای مالی گام بردارد.
در این خصوص بیشتر توضیح دهید .
چنانچه نگاهی به ابعاد مختلف زندگی و کسبوکار خود در سالهای اخیر بیاندازیم، مشاهده میکنیم که با شتاب گرفتن تغییرات تکنولوژی، شاهد تنیدگی رشد یابنده این تغییرات در زندگی روزمره خود و شکل زندگی و دنیای کسبوکار هستیم به نحوی که نوع کسبوکار و زندگی روزمره ما در سال ۲۰۱۷ به مراتب با آنچه در ۱۰-۱۵ و حتی ۵ سال گذشته بوده تغییر کرده و عامل آن نیز عموما به کار گیری تکنولوژیهای جدید و امکانات دنیای IT در بخشهای مختلف است. بهعنوان نمونه مشاهده میکنیم که روند و شکل جمعآوری اطلاعات، تعاملات اجتماعی، خرید، حملونقل و... مبتنی بر تکنولوژیهای جدید شده است.
شاید بتوان گفت یکی از حوزههایی که دیرتر به این سمت حرکت کرده دنیای مالی است اما به هر ترتیب رشد فراگیر این تغییرات به دنیای مالی نیز رسیده و با ورود تکنولوژیهای جدید، شاهد شروع تغییرات در روشهای سنتی حاکم در این حوزه هستیم . ابعاد مختلف تکنولوژیهای به کار گرفته شده در بخشهای مختلف بازارهای مالی که عموماً با نام «فین تک» تعریف میشوند، با تلفیقی از مقولههای هوش مصنوعی و ماشینهای یادگیرنده منجر به ارائه خدماتی جدید، با کیفیتتر و یا دقیقتر شده که گاهاً از توان معمول سیستمهای سنتی خارج است. مجموعه شرکتهایی که در این حوزه وارد میشوند، سعی میکنند با استفاده از تکنولوژیها و ایجاد مزیت ناشی از آن به کسب سود بپردازند. در ایران نیز هرچند با فاصله زمانی، شاهد شکلگیری این تحولات هستیم و پیشبینی میشود که ورورد به این حوزه از ضرورتهای آینده بازار سرمایه کشور باشد. بیشک شکل و شمایل و فضای کسبوکار در
بازار سرمایه ایران نیز همراه با بقیه دنیا در ۵ تا ۱۰ سال آینده به طور معنیداری تغییر خواهند یافت و از آنچه امروز شاهد آن هستیم فاصله خواهد گرفت. بنابراین با این رویکرد و درک این نیاز، در شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه سعی کردیم که همگام با تغییرات فضای کسبوکار با طراحی برنامههای مرتبط، توسعه این حوزه را در مجموعه صنعتومعدن بر عهده گرفته و بتوانیم در آینده نزدیک به بازوی گروه در این زمینه تبدیل شویم.
پس معتقدید فین تکها که خود زیرشاخه های متنوعی دارند، به سرعت در بخشهای مختلف دنیای مالی و از جمله بازار سرمایه درحال گسترش هستند؟
بله . در دنیا طی دهههای گذشته و بخصوص بعد از بحران جهانی ۲۰۰۸، نقش تکنولوژی و فعالیتهای توسعه بر پایه تکنولوژی در دنیای مالی بطور شگفتانگیزی در حال گسترش بوده است. در خصوص بازار سرمایه نیز بطور مثال حجم سرمایهگذاری در ۳-۴ سال اخیر در حوزههای الگوریتم، معاملات با سرعت بالا و ... سالانه رشدی در حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد داشته است. در بخش پردازش اطلاعات مالی نیز که به نسبت از بلوغ بیشتری برخوردار هستند، در حال حاضر حدود ۱۳۰ شرکت فین تکی در دنیا با استفاده از تکنولوژیهای جدید، خدمات و ابزارهای جدیدی را به مشتریان خود ارائه میکند.جالب است بدانید موسسه مکنزی پیشبینی کرده که تا سال ۲۰۲۵ میلادی، با ورود فین تکها و چالشهایی که این شرکتهای نوپا برای رقبای سنتی بازار بوجود میآورند، در بخشهای مختلفی از جمله پرداخت، وامدهی، مدیریت دارایی و ... به طور متوسط بازیگران سنتی حدود ۲۵ درصد از درآمد خود و ۳۰ درصد از سود خود را از دست خواهند داد.
به عنوان کارشناس فعال در بورس، وضعیت بازار را چطور ارزیابی میکنید؟
چنانچه میدانیم بیش از ۴۰ درصد از ارزش بورس را صنایع مرتبط با بازارهای کالایی در جهان تشکیل میدهد؛ عمده شرکتهای حاضر در این گروهها را شرکتهای بزرگ بورسی تشکیل داده اند که در سالهای دورتر معمولا راهبری بازار به عهده آنها بوده است. با رشد بازارهای کالایی در ۶ ماهه دوم سال ۹۵، بعد از مدتها شاهد رشد و خودنمایی مجدد این شرکتها در بورس و ایجاد بازدهی مناسب برای فعالین بازار و رشد شاخص بودیم.
در حالحاضر بحث تغییرات نرخ بهره آمریکا مطرح است و این مسئله بر بازار کامودیتی و قیمت فلزات و محصولات پتروشیمی اثر میگذارد که میتواند روند تغییرات قیمت این محصولات را دچار رکود کند. بر این اساس در ماههای گذشته با توقف رشد کامودیتی شاهد حرکت بخشی از سرمایه در بازار به سمت شرکتهای کوچک و گاهاً با ماهیت سفته بازی بودیم.تعداد زیادی از این شرکتها بسیار کوچکند و شفافیت زیادی ندارند و از آنجا که جریان نقدینگی به این بخش از بازار منتقل شده موجب شکلگیری روندهای افزایش قیمت و به تبع آن درصد بیشتر بازدهی در این گروه از سهام هستیم که به تبع شرایط بنیادی آنها، ریسک عملیات در بازار افزایش یافته است.
در دهه ۸۰ توقعی که سهامداران از بازدهی داشتند با آنچه درچند سال اخیر شکل گرفته بسیار متفاوت بود. در آن زمان گروههای پیشرو، گروههایی همچون شرکتهای سرمایهگذاری و سایر شرکتهای بزرگ بودند. این شرکتها به دنبال کسب بازدهیهای معقول بودند و بر روی سهم و بازار به صورت بنیادی به تحلیل میپرداختند. اکنون گروههای مرجع عوض شده و فعالین این روزهای بازار صبر و تحمل سهامداری را مشابه سالهای قبل ندارند. در این بازار وقتی سهم سرمایههای حقیقی از سرمایه حقوقی پیشی میگیرد میتوان گفت تعیین کننده بازار هم سرمایه حقیقی خواهد بود. در حال حاضر بازار سرمایه مبتنی بر روشهای غالب بازیگران جدیدش که تحلیل تکنیکال است قرار گرفته که گاهاً با شرایط بنیادی شرکتها تطابق ندارد. در نتیجه شاهد خروج بازار در بخشهایی از روند منطقی خود هستیم.
با توجه به نامگذاری سال جدید توسط مقام معظم رهبری مبنی بر اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال نقش بازار سرمایه را در تحقق اقتصاد مقاومتی و این شعار چهقدر میدانید؟
بازار سرمایه بخش مهمی از بازار مالی و بدنه اقتصادی کشور است. در دل بازار سرمایه حجم زیادی از نقدینگی در جریان است و این حجم نقدینگی در صورت بهبود و توسعه بستر مناسب میتواند افزایش و به نحو بهینه به توسعه فعالیت مولد و سودده اقتصادی شرکتهای پذیرفته شده در این بازار تخصیص یابد. اگر بازار سرمایه مسئولیتهای اصلی خود شامل ایجاد شفافیت در معاملات و ایجاد شرایط مناسب برای معاملات ثانویه را مهیا کند و شرکتها بتوانند تامینمالی خود را در این بازار انجام دهند، میتوانند کمک بزرگی به رشد و توسعه شرکتهای پذیرفته شده کرده و رشد این شرکتها هم میتواند باعث رشد صنعت و اقتصاد داخلی شود.
با توجه به نزدیکی زمان انتخابات مهم ریاست جمهوری، چه پیشنهادی برای رئیسجمهور منتخب در حوزه بازار سرمایه دارید؟
در سالهای گذشته بازار سرمایه با تمام کم و کاستیهای موجود در حال گسترش بوده و برای اینکه این روند ادامه پیدا کند، باید پایه و مبنای درست و صحیحی وجود داشته باشد. به عبارت دیگر در یک بستر اشتباه، نمیتوان انتظار توسعه پایدار را داشته باشیم. بخشی از ساختن این بستر به وسیله تنظیم قوانین خوب و حذف قوانین دست و پاگیر و غیر مفید در بازار سرمایه فراهم میشود.
همچنین بازار سرمایه همچنان از عدم شفافیت و ایجاد فرصتهای نادرست کسب سود رنج میبرد و تشدید این شرایط امکان فعالیتهای سازنده و مبتنی بر ارزشهای واقعی را محدودترکرده است.
موضوع مهمتر توجه به تعریف صحیح نرخ بهره و بازدهی بازارهای مختلف و موازی است. اصولاً اگر قصد به توسعه فعالیت مولد در کشور و به تبع آن توسعه بازار سرمایه باشد، نرخهای رقیب در بازارهای غیر مولد باید در یک روند اقتصادی صحیح به صورت غیر دستوری اصلاح شود که این مطلب از نیازهای جدی رشد بازار سرمایه است. نقطه ضعف دیگر بازار سرمایه ما نبود ابزارهای مدیریت ریسک و استفاده از بازارهای ریزشی است.
همانطور که گفتید جدا از تمام موارد؛ یکی از مباحث مهم بحث مدیریت ریسک در بازار سرمایه است.
قطعا همینطور است؛ بحث مدیریت ریسک در بازار سرمایه بسیار مهم است در حالی که ابزارهای مالی در بازار سرمایه در حال توسعه هستند، ابزار پوشش ریسک هنوز هم در ایران محدود است. در حال حاضر تعداد زیادی از افراد تحصیل کرده در رشته مالی داریم که در دانشگاه این رشته را میخوانند و دانش روز را به دست میآورند ولی همین افراد زمانی که وارد بازار سرمایه میشوند، بخشی از این ابزار را همچنان در اختیار ندارند. بنابراین تکمیل کردن ابزارهای مالی از جمله «فروش استفراضی» و «اختیار شاخص» از جمله ابزاری است که برای توسعه و حرفهای کردن بازار باید در دستور کار مدیران بورس قرار گرفته و این مطلب نیز از جمله توقعات بازار از رئیسجمهور آینده است.
بیشک حرفهای شدن بازار به مرور، عرصه را بر فعالیتهای سفته بازانه ناسالم نیز تنگ خواهد کرد.