بررسی صنعت پلی اتیلن-بخش پایانی

بررسی صنعت پلی اتیلن - بخش پنجم: خوراک تولیدی

 

پلاستیک ها بطور کلی از نفتا (مشتقه نفت خام) یا گاز طبیعی/مایعات گاز طبیعی به دست می آیند. این خوراک به رزین های پلاستیکی که عمده ترین آنها پلی اتیلن، پلی پروپیلن می باشند تبدیل می شوند. بطور تاریخی قیمت های نفت خام و گاز طبیعی دنباله روی هم هستند با این وجود این رابطه بخصوص در آمریکا هنگامی که فناوری های شکافت هیدرولیکی منجر به افزایش زیادی در عرضه گاز می شود می تواند در هم شکسته شود و اثراتی را بر بازارهای جهانی بگذارد.

بهره برداری از منابع عظیم شیل گاز، محرک اساسی در تولیدات شیمیایی آمریکا به حساب می آید چرا که هزینه گاز طبیعی را تا حدود یک سوم قیمت های جهانی کاهش داده که این مزیت بزرگی برای صنایع شیمیایی آمریکا به حساب می آید.

تجارت محصولات شیمیایی جهان بصورت سیکلی می باشد که به شدت وابسته به تغییر شرایط اقتصادی جهان بوده و از قیمت های جهانی نفت و گاز تأثیر می گیرد. استفاده از خوراک گاز اتان ارزان قیمت ( حاصله از منابع شیل گاز) در صنایع شیمیایی آمریکا افزایش یافته است. در نتیجه در سال 2012 این صنایع توانسته اند با رشدی 1.8 درصدی به درآمدی معادل 190 میلیارد دلار دست یابند. این مسئله موجب گردیده تا سرمایه گذاری در طرح های شیمیایی آمریکا افزایش یافته و ظرفیت های جدیدی تا سال 2017 در این کشور به بهره برداری برسند.

تصویر1-5

تولیدکنندگان آسیایی از مزیت های رقابتی تولیدکنندگان آمریکایی بهره مند نمی باشند و تنها مزیت این ناحیه بازارهای مصرف محصولات شیمیایی آن است که موجب گردیده تا رشد تولیدات شیمیایی آسیا ( به جز ژاپن) تا حدود 8 درصد در سال 2013 افزایش یابد.

مخلوط پلاستیک ها (plastics composite) نشاندهنده متوسط قیمت پلی اتیلن سنگین، پلی اتیلن سبک و سبک خطی و پلی پروپیلن و پلی استایرن می باشد. همه این پلاستیک ها می توانند با استفاده از نفتا و گاز طبیعی/ مایعات گاز طبیعی به عنوان خوراک تولید شوند. اثر کاهش قیمت گاز طبیعی در حال حاضر ممکن است خیلی قابل توجه نباشد اما پیش بینی افزایش تولید در سالیان پیش رو موجب کاهش قیمت های گاز می شود. تخمین زده شده است که آمریکا به تنهایی تولید اتیلن خود را به 8 میلیون تن افزایش می دهد-کشوری که اقیانوسی از مایعات مصرف نشده بخصوص اتان را برای سال های آینده دارد. بیشتر این تولید به آسیا صادر خواهد شد.

تصویر 2-5 مقایسه هزینه نقدی اتیلن در مناطق مختلف جهان

قیمت اتان دیگر همانند گذشته از گاز طبیعی پیروی نمی کند بلکه به میزان زیادی با قیمت های خوراک رقابتی مانند پروپان، بوتان، نفتا و ... در ارتباط است. قیمت اتان همچنین منعکس کننده نوسانات تقاضا نیز می باشد.

تصویر3-5 قیمت اتان خالص با توجه به عرضه و تقاضا

همانطور که نمودار نشان می دهد در زمان هایی که افزایش تقاضا یا محدودیت عرضه اتان وجود دارد قیمت اتان افزایش می یابد و در دوره های زمانی که عرضه اتان زیاد می شود یا تقاضا کاهش می یابد قیمت اتان کاهش می یابد.

حاشیه سود با انتقال تولید اتیلن به اتان در سال های 2010-2007، سهم عرضه کنندگان اتان از سود زنجیره اتیلن افزایش یافت. در ضمن، سودهای اتیلن و پلی اتیلن برای تولید کنندگان پلی اتیلن در سال های 2010-2005 در مقایسه با دوره اوج قبلی در سال 2005 در دامنه ثابتی ماند انتظار می رود این حاشیه سود در دوره 2015-2014 افزایش یابد.

نمودار 4-5 حاشیه سود

در مناطقی که استفاده از گاز طبیعی به عنوان ماده خام برای تولید پلی اتیلن غالب است (مانند خاورمیانه و آمریکای شمالی ) پیش بینی می‌شود حاشیه سود صنعت پلاستیک به دلیل کاهش قیمت ها کاهش یابد (مانند نیمه دوم سال 2014) و کارشناسان معتقدند این فشار ادامه دار خواهد بود. اما در مناطقی که حجم بیشتری از پلی اتیلن از نفتا تولید می‌شود ( مانند اروپا، آسیا اقیانوسیه و آمریکای جنوبی) پیش بینی می‌شود حاشیه سود این صنعت در نتیجه کاهش قیمت نفت خام بالاتر برود. تا وقتی که قیمت نفت زیر 50 دلار باشد، خریداران پلاستیک قیمت های پایین تری برای خرید پیشنهاد می‌دهند، البته تأثیر کاهش قیمت نفت خام بر اساس منطقه، کشور و نوع پلیمر متفاوت است. از آنجا که نفتا در حال حاضر یکی از مهم ترین خوراک ها برای تولید اتیلن جهانی است، کاهش قیمت آن بر بازار جهانی پلی اتیلن تأثیر می‌گذارد. البته پیش بینی می‌شود در سال 2024 مقدار مصرف نفتا برای تولید اتیلن کاهش یافته و به 41 درصد برسد که سبب می‌شود تأثیر قیمت آن بر پلی اولفین ها کمتر شود.