به گزارش TSEpress به نقل از صدای اقتصاد شبکههای اجتماعی به کمک آنها آمدهاست؛ خشنترین و دردناکترین تصاویر را به راحتی در صفحات مجازی بازنشر میکنند تا احساس رعب و وحشت در دل انسانها بیندازند و به این شیوه قدرتنمایی کنند. شناسنامهای و نامی برای گروه خود انتخاب میکنند و از اینسو و آنسو نیرو جذب میکنند. اهداف مشخصی دارند و برای رسیدن به آنها دست به هر اقدامی میزنند از بمبگذاری گرفته تا قتل عام. مهم نیست چه نامی برای خود انتخاب میکنند، از بیرون یک برچسب واحد میخورند: «گروهک تروریستی».
بر اساس آخرین بررسیهایی که در سال 2014 توسط موسسه اقتصاد و صلح صورت گرفتهاست، تعداد کسانی که به علت حملات تروریستی کشته شدهاند از 3هزار و 361 نفر در سال 2000 به 17 هزار و 958 نفر در سال 2013 رسیدهاست. این رقم در فاصله سالهای 2012 تا 2013 حدود 60 درصد افزایش داشتهاست. بخش عظیمی از این کشتهها مربوط به حملات تروریستی در سوریه است؛ بررسیها نشان میدهد در دو سال اخیر این میزان بیشتر از این شدهاست. 80 درصد از این کشتهها نیز مربوط به پنج کشور میشود: عراق، افغانستان، پاکستان، نیجریه و سوریه. دلیل اصلی نیز مربوط به چهار گروه اصلی میشود: داعش، بوکوحرام، طالبان و القاعده. اما این گروههای ترویستی از کجا تغذیه میشوند؟ چه منابع مالی دارند؟
لورتا ناپولیونی کارشناس امور مالی تروریستها بر این باور است که مهمترین و بزرگترین منبع درآمد گروههای تروریستی از طریق تجارت مواد مخدر به دست میآید. البته فعالیتها و تجارتهای غیرقانونی دیگری نیز وجود دارد که تروریستها خود را با آن سرگرم میکنند تا درآمدی به دست بیاورند. مویسس نعیم در یکی از کتابهای خود توضیح میدهد که بخشی از درآمد تروریستها از طریق فروش کالاهای تقلبی و جعلی به دست میآید. در افغانستان پرورش خشخاش اصلیترین منبع درآمد تروریستها به شمار میرود. سازمان ملل ادعا میکند که 86درصد عرضه تریاک در جهان از خشخاشهای افغانستان حاصل میشود که منبع اصلی بودجه تروریستها در این منطقه به شمار میرود. گزارشها حاکی از آن است که القاعده و طالبان بخش عظیمی از درآمد خود را از محل فروش تریاک به دست میآورند. سرقت از بانکها نیز یکی دیگر از منابع مالی تروریستها به شمار میرود. برای مثال تروریستهای داعشی با حمله به شهرها و غارت اموال دولتی از جمله سرقت از بانکها به منابع مالی هنگفتی دست پیدا کردهاست.
برخی از سازمانها و گروههای تروریستی، کسبوکارهای قانونی راه میاندازند و سودهای خود را به دست میآورند اما از آن شرکتها برای پولشویی استفاده میکنند. بسیاری از کسبوکارهایی که مرتبط با کشاورزی و ساختوساز هستند نیز از تروریستها حمایت میکند. در سال 2001 نیویورکتایمز در گزارشی اعلام کرد که اسامه بنلادن یک سری فروشگاههای زنجیرهای عسل دارد که در خاورمیانه و پاکستان فعالیت میکند. او نه تنها از درآمد حاصل از فروش عسل برای تغذیه گروهک تروریستی خود استفاده کردهاست بلکه در هنگام حملونقل آن نیز پول و سلاح را مخفی و جابهجا میکردهاست.
تجارت صنایع مصنوعی و آثار باستانی عراق و سوریه و فروختن آنها به سایر نقاط جهان یکی دیگر از منابع درآمد گروههای تروریستی به شمار میرود. در طول تاریخ گروههای تروریستی بسیاری در مناطق فرهنگی ظاهر شده و از طریق قاچاق آثار باستانی منابع مالی خود را تأمین کردهاند. شاید در میان جنایتهای جنگی که داعش انجام دادهاست، نظیر نسلکشی و نقض حقوق بشر، جرم تخریب و قاچاق آثار باستانی جزو کمرنگترین و کماهمیتترین موارد باشد. از آنجا که توریسم و گردشگری سهم بزرگی در تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها دارد، تخریب این آثار باستانی توسط تروریستها و قاچاق آنها میتواند آسیب بزرگی به اقتصاد کشورهای درگیر وارد کند. به هر حال اکنون هنر به کمک گروههایی نظیر داعش آمده تا آنها با سرعت بیشتری رشد کنند؛ به همین خاطر اقدامات بسیاری صورت گرفته تا مانع این سواستفاده شود.
طلای سیاه نیز یکی از مهمترین منابع درآمد تروریستها به شمار میرود. برای مثال طبق گفته احمد چلبی دبیر کنگره ملی عراق، گروه داعش با فروش نفت در سوریه هزینه عملیات خود در کشور سوریه و عراق را تأمین میکند. در حقیقت بیشتر چاههای نفتی سوریه بین مرزهای عراق تا رود فرات قرار دارند که بیشتر این منطقه در کنترل داعش قرار دارد. پیش از حضور داعش سوریه روزانه 400 هزار بشکه نفت تولید میکرد که اکنون به 80 هزار بشکه کاهش یافتهاست. اکنون بخشی از تولید نفت سوریه در مناطق تحت کنترل داعش صورت میگیرد. اگر داعش نفت تولیدی از این طریق را به نصف قیمت نیز به فروش برساند باز هم روزانه چندین میلیون دلار درآمد به دست میآورد. داعش بخشی از این پولها را نیز به عراق منتقل میکند تا بتواند سربازان و افسران ارتش سابق عراق را جذب کند.
هر چند همه موارد فوق میتواند به درآمدزایی تروریستها کمک کند اما آنچه از همه بااهمیتتر است این است که تقریباً تمامی گروههای تروریستی بزرگ و مخوف دنیا از طریق دولتها و کشورهایی تأمین مالی میشوند و به همین خاطر است که از بین بردن آنها از طریق قطع دسترسی آنها به منابع مالی بسیار دشوار است. برای اینکه بتوان ریشه تروریسم را در جهان خشکاند باید وارد لایههای پنهان ماجرا شد. چرا کشورها و دولتهایی تصمیم میگیرند گروههای تروریستی را مقابل دولتی در کشوری دیگر علم کنند؟ چه منافع اقتصادی و سیاسی در میان است که گروههایی شکل میگیرند و حتی مقابل حمایتکنندگان خود نیز قد علم میکنند.
نسیم بنایی