تسویه بدهیهای کوچک با «سخا» انجام نشود

مرواید اسلامی در این شماره  هفته نامه بورسدر مصاحبه با  مدیر بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس به بررسی اوراق سخا پرداخته است در این گفتگو می خوانیم: «سررسید کوتاه‌مدت، قابلیت معامله در بازار ثانویه فرابورس، معافیت مالیاتی، نقدشوندگی بالا و  عاری بودن از ریسک نکول» از جمله مهمترین مزایای اسناد خزانه بیان شده است. طبق گفته مهدی بنانی، مدیر کل مدیریت بدهی‌ها و تعهدات عمومی‌دولت، «در اصلاحیه بودجه سال ۱۳۹۵،‌ رقم اوراق بدهی ۴۸ هزار میلیارد تومان است و ۵۰ هزار میلیارد تومان هم در خود بودجه است که از این ۵۰ هزار میلیارد تومان، حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اسناد خزانه است و از این رقم، حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان در قالب «اخزا» و «سخا» منتشر شده است. برنامه بر این بوده که چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان «سخا» منتشر شود و در حال حاضر برنامه‌ای برای انتشار بعدی «سخا» وجود ندارد.» حال باید توجه داشت که براساس لایحه بودجه سال ۱۳۹۶، دولت برنامه انتشار بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی دارد. در حالی که سال گذشته، این رقم ۴۸ هزار میلیارد تومان بود. این تصور دور از انتظار نیست که شاید دولت قصد دارد ۴۸ هزار میلیارد تومان سال قبل را که به‌طور کامل فروش نرفت، به صورت اصل و سود،‌ در سال ۱۳۹۶ با انتشار اوراق جدید جبران کند و ماجرای بدهکاری خود را سال به سال ادامه دهد. در آخرین دوره انتشار اسناد خزانه اسلامی، دولت برای تسویه بدهی خود با پیمانکاران،‌ اسناد خزانه اسلامی‌کوتاه‌مدت در نماد «سخا۲» را منتشر کرد اما مساله‌ای که در این زمینه به وجود آمد و موجب شد که فرابورس به شدت درگیر آن شود،‌ این بود که گویا اسناد خزانه حتی برای مبالغ بسیار پایین نیز تخصیص داده شده و این مساله موجب بروز مشکلاتی برای فرابورس شده است. شایان ذکر است که هفته گذشته هیات وزیران به وزارت امور اقتصادی و دارایی اجازه داد تا حداکثر ۱۴۵ هزار میلیارد ریال اسناد خزانه اسلامی‌برای پرداخت مطالبات پیمانکاران از دولت منتشر کند. این میزان اسناد شامل ۸۵ هزار میلیارد ریال اسناد خزانه با سررسید حداکثر یک سال و ۶۰ هزار میلیارد ریال اسناد خزانه با حفظ قدرت خرید و با سررسید دو سال مطابق تخصیص اعلام شده از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور خواهد بود. هفته‌نامه بورس در رابطه با اسناد خزانه اسلامی‌گفت‌وگویی با علیرضا توکلی کاشی، مدیر بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس انجام داده که در ادامه می‌خوانید.     اسناد خزانه اسلامی‌کوتاه‌مدت (سخا) چه مزایایی دارد؟ سررسید کوتاه‌مدت، قابلیت معامله در بازار ثانویه فرابورس، معافیت مالیاتی این اوراق و نقدشوندگی بالای آنها از جمله مهمترین مزایای اسناد خزانه است. به‌علاوه، این اوراق با تکیه بر ضمانت دولت، به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری عاری از ریسک نکول معرفی شده و به همین دلیل برای تعیین عامل مهم «نرخ بهره بدون ریسک» بهترین ابزار در دست است. همچنین انتقال تعهدات مربوط به این اوراق به سال بعد ممنوع است. انتشار اسناد خزانه اسلامی‌در نمادهای مختلف و با سررسیدهای متفاوت به تکمیل و افزایش دقت منحنی  TERM STRUCTURE که یکی از مهمترین شاخص‌های مالی و اقتصادی است، کمک می‌کند.   این اسناد خزانه چقدر به حجم بازار افزوده است؟ طبق بند «ز» تبصره ۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۵، انتشار این اوراق تا سقف ۱۰۰ هزار میلیارد ریال پیش‌بینی شده است که تاکنون، مبلغ ۲۰ هزار میلیارد ریال در نماد «سخا۱» و مبلغ ۲۵ هزار میلیارد ریال در نماد «سخا۲» منتشر شده است. بنابراین ۴۵ هزار میلیارد ریال به ارزش بازار اضافه کرده‌اند. البته باید توجه داشت با توجه به تاریخ سررسید این اسناد، در پایان سال ۹۵ تاثیر این اوراق در ارزش بازار صفر خواهد شد.   تاکنون اسناد خزانه اسلامی‌(کوتاه مدت) در دو مرحله منتشر شده است. آیا تخصیص «سخا» به پیمانکاران و پذیرش آن در فرابورس ادامه خواهد داشت؟ همانطور که اشاره شد، در متن قانون بودجه سال ۱۳۹۵ انتشار اسناد خزانه بند «ز» تا سقف ۱۰۰ هزار میلیارد ریال پیش‌بینی شده است اما ادامه انتشار این اوراق به تصمیم سازمان برنامه و بودجه بستگی دارد.   فرق «اخزا» و «سخا» چیست؟ اسناد خزانه اسلامی‌مستقل از انواع مختلف آن، ابزاری برای تسویه بدهی‌های دولت بوده و ویژگی‌های مشابهی دارند، اما تفاوت‌هایی نیز در این بین به چشم می‌خورد؛ ازجمله مهمترین تفاوت‌های میان اسناد خزانه میان‌مدت (اخزا) و اسناد خزانه کوتاه‌مدت (سخا) می‌توان به طول عمر این اوراق اشاره کرد که طول عمر اخزاها عمدتا یک ساله بوده ولی نمادهای سخا سررسیدهای کمتر از یک سال دارند. تاکنون دو نماد «سخا۱» و «سخا۲» به ترتیب با سررسیدهای چهار ماه و ۹ روز، و پنج ماه و ۹ روز منتشر شده‌اند. از دیگر تفاوت‌های میان «اخزا» و «سخا» می‌توان به بند و ماده قانونی مربوطه در قانون بودجه ۱۳۹۵ اشاره کرد. نمادهای «اخزا» به استناد بند «هـ»  تبصره ۵، و نمادهای «سخا» به استناد بند «ز» این تبصره در قانون بودجه سال ۱۳۹۵ منتشر می‌شوند. همچنین هرکدام از این نمادها (اخزا و سخا) به دستگاه‌های دولتی مختلف و به منظور تسویه بدهی‌ها در طرح‌های مختلفی تخصیص داده شده‌اند.   فواصل زمانی پذیرش «اخزا» و «سخا» در فرابورس به چه صورت خواهد بود؟ به محض تکمیل مدارک توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه، فرابورس آمادگی لازم را برای گشایش نماد معاملاتی دارد.   «سخا۲» به کدام استانداری‌ها داده شده است؟ طبق گزارش دریافتی از وزارت امور اقتصادی و دارایی، اسناد خزانه مربوط به نماد «سخا۲» به کلیه  استان‌های کشور تخصیص داده شده است و کلیه دستگاه‌ها باید از طریق اداره کل وزارت‌ امور اقتصادی و دارایی استان مربوطه نسبت به ارسال لیست اقدام کنند.   شنیده شده به خاطر اینکه برخی پیمانکاران خیلی جزء هستند و برای کارهای جزیی به آنها اسناد خزانه داده شده، مشکلاتی پیش می‌آید. تدبیر فرابورس برای حل مشکل چیست؟ با توجه به تجربه دو ساله فرابورس در حوزه اسناد خزانه اسلامی، توصیه جدی می‌شود که پرداخت‌های بزرگ و حجیم توسط «سخا» انجام شود و پرداخت‌های زیر ۱۰ میلیارد ریال به‌صورت نقدی یا با استفاده از سایر ابزارهای مالی نظیر اوراق مشارکت، اجاره و... تسویه شود.   حجم انتشار «اخزا» و «سخا» به چه میزان خواهد بود؟ حداکثر سقف انتشار نماد‌های «اخزا۱» تا «اخزا۱۱» و «سخا۱» و «سخا۲» به شرح جدول زیر است.

عضویت کانال اخبار بورس اوراق بهادار تهران (Tse Press) در تلگرام

بورس   سخا