صندوق تثبیت به کمک بورس می‌آید؟

به گزارش TSEpress  و به نقل از ایرنا، تعمیق رکود به وجود آمده در بورس تهران و زیان شدید سهامداران در یکسال اخیر موجب شد تا نمایندگان مجلس در ادامه بررسی لایحه رفع موانع تولید در هفته گذشته ، تأسیس صندوق تثبیت بازار سرمایه و نیز صدور مجوز به ناشران بازار برای خرید و نگهداری سهام خزانه را تصویب کنند. رکود عمیق حاکم در بورس تهران و نگرانی شدید سهامداران و مسئولان از وضعیت به وجود آمده موجب شد تا نمایندگان مجلس اخیرا راه‌اندازی صندوق تثبیت بازار سرمایه را به تصویب برسانند، اما با توجه به عمکرد نه چندان مطلوب صندوق توسعه بازار سرمایه، راه اندازی صندوق جدید با اما و اگرهای زیادی مواجه شده است. تداوم روند نزولی بورس تهران و خارج شدن کنترل اوضاع از سوی سهامداران حقوقی موجب شد تا برای جلوگیری از تشدید این نوع نگرانی‌ها در بازار سرمایه، صندوق تثبیت تشکیل شود. البته در اسفند ماه سال گذشته و همزمان با افت شدید قیمت‌ها در بورس تهران صندوقی با عنوان صندوق توسعه بازار سرمایه تشکیل شد، اما ابهامات متعدد این صندوق همچون منابع ،مدیریت و هدف راه اندازی مانع از موفقیت آن شد و عملا این صندوق نقشی در بهبود اوضاع بورس ایفا نکرد به همین دلیل با تصویب راه‌اندازی صندوق توسعه این شائبه ایجاد شد که شاید سرنوشت این صندوق نیز به صندوق قبلی دچار شود. علاوه بر شائبه موازی کاری صندوق توسعه بازار سرمایه با صندوق تثبیت، این سوال به وجود می آید که چرا با وجود تداوم افت بورس از دی ماه سال گذشته تاکنون، این صندوق زودتر تشکیل نشد تا از تعمیق رکود در بورس و افزایش زیان سهامداران جلوگیری کرده و مانع از بی اعتمادی به بازار سرمایه شود و آیا اصولا این صندوق بر خلاف صندوق قبلی می تواند کمکی به بهبود اوضاع بورس کند یا خیر؟ با این حال صندوق تثبیت بازار سرمایه در حالی قرار است به کمک اوضاع نامطلوب بورس بیاید که نمونه آن در بازارهای پیشرفته دنیا وجود داشته و این صندوق به منظور کنترل شرایط نگران کننده در بازارهای سرمایه تشکیل می شود. بر این اساس طبق ماده الحاقی 26 لایحه رفع موانع تولید و به منظور کنترل یا کاهش مخاطرات سامانه ای یا فرادستگاهی بازار سرمایه کشور در شرایط وقوع بحران های مالی و اقتصادی و اجرای سیاست های عمومی حاکمیتی در شرایط مذکور و به منظور حفظ و توسعه شرایط رقابت منصفانه در حوزه بازار سرمایه، صندوق تثبیت بازار سرمایه به عنوان نهاد مالی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، با شخصیت حقوقی مستقل و غیردولتی تأسیس می شود. همچنین طبق اساسنامه این صندوق قرار است در چارچوب مصوبات هیأت امناء متشکل از وزیر امور اقتصادی و دارایی، رییس کل بانک مرکزی، معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور، رییس هیأت عامل صندوق توسعه ملی و رییس سازمان بورس و اوراق بهادار توسط هیأت عامل فعالیت می‌کند.علاوه بر این مقرر شده است تا بخشی از منابع سازمان بورس و اوراق بهادار با تصویب شورای عالی بورس و سایر منابع مالی در چارچوب قوانین و مقررات با تصویب مراجع ذیصلاح قانونی، به این صندوق تعلق بگیرد. شرایط کلی این صندوق در حالی تصویب شده است که مقرر شد تا شرایط و معیارهای مخاطرات سامانه ای، مخاطرات فرادستگاهی و بحران های مالی و نیز شرایط و مقررات فعالیت و انحلال صندوق، ارکان صندوق و وظایف و اختیاران هیات امنا و هیات عامل به موجب اساسنامه صندوق تثبیت بازار سرمایه است که به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی حداکثر تا سه ماه پس از ابلاغ این قانون به تصویب هیات وزیران برسد. کارشناسان می گویند مشخص شدن ساز و کارهای این صندوق و نحوه تامین منابع و اعضای این صندوق نشان می دهد که عیوب صندوق توسعه برطرف شده و صندوق جدید با ساز و کار مشخص و معلوم فعالیت خود را آغاز می کند.علاوه بر این تامین منابع این صندوق از سوی سازمان بورس و هدایت آن می تواند به روند معاملات سرمایه کمک کند یعنی سازمان بورس می تواند با تسریع در روند تاسیس صندوق نقش قابل توجهی در بهبود بازار و حمایت از آن ایفا کند. همچنین کارشناسان با بیان اینکه راه اندازی صندوق تثبیت ایده مثبت و مطلوبی است معتقدند که این صندوق می تواند با فعال شدن در شرایط خاص و ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا و جلوگیری از نوسان، اعتماد را به بازار سرمایه بازگرداند. در این میان مدیر ناشران شرکت بورس در بیان تفاوت صندوق توسعه بازار و صندوق تثبیت بازارسرمایه می گوید که صندوق توسعه بازار محصول سرمایه شرکت های بورسی بوده در صورتی که صندوق تثبیت با سرمایه و بودجه سازمان تشکیل می شود و به طور حتم اندازه و سایز آن بسیار بزرگتر از صندوق توسعه بازار است. حسینی‌مقدم معتقد است که کار صندوق توسعه بازار سرمایه بازارگردانی سهام است که با خرید و فروش سهام به نقد شوندگی بازار کمک کرده و بورس را از حالت رکود خارج می‌کند اما صندوق تثبیت بازار از لحاظ ساختاری با صندوق قبلی متفاوت و قانونی تر بوده و از حمایت‌های قانونی محکم تری برخوردار است. صندوق تثبیت بازار سرمایه دومین صندوقی است که برای حمایت از بورس می آید اما آنچه که در این صندوق مهم است تجهیز منابع و نحوه حمایت از بازار است تا برخلاف صندوق توسعه بازار بتواند نقشی در بهبود اوضاع داشته باشد به طوری که اگر منابع کافی در اختیار داشته باشد، می تواند به توسعه بازار سرمایه کمک کرده و هدف خود را محقق کند اما در غیر اینصورت به سرنوشت صندوق قبلی دچار شده و موجب بی اعتمادی بیشتر سهامداران می شود. بنابراین در حالیکه هنوز وظایف و اختیارات این صندوق مشخص نیست اما انتظار می رود که این صندوق در صورت عملکرد درست و حمایت صحیح و تجهیز درست منابع در بلند مدت بتواند مشکلات بازارسرمایه را تا حدودی برطرف کرده و موجب تعادل و ثبات بازار سرمایه شود.