پیام‌های روشن سفر روحانی؛ چرا سوئیس؟ چرا اتریش؟

ازنظر سرانه درآمدی ،هر دو کشور در میان 15 کشور ثروتمند جهان قرار دارند و از سوی دیگر صنایع این کشورها مانند برخی دیگر از کشورهای اروپایی نیست که به دلیل چندملیتی بودن وابستگی بالایی به آمریکا داشته باشند.

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کشورمان در حالی رهسپار دو کشور مهم اروپایی شد که رسانه‎های جهانی این سفر را در این مقطع تاریخی به‌صورت ویژه موردتوجه قرار داده‌اند و بسیاری از تحلیلگران داخلی و خارجی آن را به معنی یک پیروزی دیپلماتیک و مهم برای ایران در برابر آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن قلمداد می‌کنند.

روزنامه اطلاعات در یادداشتی به قلم کاظم مصطفوی نوشت: سوییس و اتریش به عنوان دو کشور مهم اروپایی ، از دیرباز روابط مناسب و صمیمانه‌ای با ایران داشته‌اند و به همان نسبت، خدشه واردکردن به این روابط همواره در دستور کار لابی‌های کشورهای متخاصم منطقه و آمریکا در این دو کشور بوده است، اما باوجود خروج آمریکا از برجام، دعوت سران این کشورها از روحانی برای انجام این سفر نشان می‌دهد دیپلماسی ایران در یک مسیر منطقی راه خود را می‌رود. اتریش در روزهای آینده ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده خواهد گرفت و قاعدتاً استقبال گرم مقامات این کشور از رئیس‌جمهوری کشورمان پیام روشنی به بدخواهان منطقه‌ای و آمریکا خواهد بود. به باور بسیاری از کارشناسان دو کشور سوییس و اتریش از زمان جنگ جهانی دوم به این‌طرف نشان داده‎اند احترام ویژه‎ای برای معاهدات بین‌المللی قائل هستند و با توجه به تائید پیاپی پایبندی ایران به مفاد برجام و بدعهدی‌های آمریکا یکی از دستاوردهای این سفر می‌تواند دریافت تضمین‌های عملی از اروپا برای اجرای برجام باشد. یکی از نکات مهم در ارزیابی سفر رئیس‌جمهوری به این دو کشور مهم اروپایی، مناسبات دوجانبه با این کشورها‌ست. ازنظر سرانه درآمدی ،هر دو کشور در میان 15 کشور ثروتمند جهان قرار دارند و از سوی دیگر صنایع این کشورها مانند برخی دیگر از کشورهای اروپایی نیست که به دلیل چندملیتی بودن وابستگی بالایی به آمریکا داشته باشند. صنایع این کشورها خصوصاً اتریش عموماً با ماهیت کوچک و متوسط و به‌شدت دانش‌بنیان هستند و در سال‌های اخیر هم سرمایه‌گذاری‌ها و توافقنامه‌های مهمی‌بین آنها و شرکت‎های ایرانی منعقدشده است و هر دو کشور نقش مهمی‌در انتقال دانش فنی به کشورمان دارند وبی تردید یکی از دستاوردهای این سفر تعمیق بخشیدن به این روابط خواهدبود. علاوه براین ،در روزهای آینده اتحادیه اروپا بسته پیشنهادی خود را برای حفظ برجام ارائه خواهد داد و با توجه به نقش مهم دو کشور در این اتحادیه از این نظر هم این سفر دارای اهمیت ویژه است. یاسر نورعلیوند، تحلیلگر مسائل اروپا معتقد است: «انجام این سفر در حال حاضر به چند دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است؛ نخست این که نشان می‌دهد که هنوز روابط ایران و اروپا ادامه دارد و روابط دیپلماتیک همچنان برقرار است. دوم، این امر حرکت نمادینی است که نشان می‌دهد خروج آمریکا از برجام تاثیری بر روابط ایران و اتحادیه اروپا نگذاشته است و اتحادیه هنوز تلاش دارد با حفظ برجام، همکاری‌های خود را با ایران ادامه دهد. جستجوی راهکارها برای دور زدن تحریم‌ها به‌منظور نجات برجام می‌تواند از دیگر اهداف این سفر باشد.» از سوی دیگر نقش وین و برن در مراوده‌ها‌ی مالی و پولی جهانی و مقابله با سیاست انزوای‌ ایران از سوی ترامپ از نکات مهمی‌هستند که با اتکا به این مولفه ها ،می‌توان سفر رئیس‌جمهوری به سوییس و اتریش را مورد ارزیابی قرارداد. برن و وین نخستین پایتخت‌هایی غربی به شمار می‌آیند که پس از فرارسیدن نقطه اوج سیاست‌های ضد ایرانی «دونالد ترامپ»، از رئیس‌جمهوری ایران میزبانی می‌کنند. از دید برخی ناظران، رهبران سوییس و اتریش در موقعیتی که باید و به‌عنوان مناسب‌ترین مقاصد ممکن با رئیس‌جمهوری ایران دیدار و گفتگو خواهند کرد. پیامدهای سیاسی سفر روحانی به دو کشور اروپایی برای طیفی از تحلیلگران از اهمیت بیشتری برخوردار است تا جایی که برخی رسانه‌های غربی و اخیراً سخنگوی وزارت امور خارجه از اعلان ناخرسندی آمریکایی‌ها از مقامات وین و برن خبر داده‌اند. این پیامدهای سیاسی را از دو زاویه می‌توان موردتوجه قرارداد. در شرایطی که آمریکا و رژیم صهیونیستی کوشیده‌اند سیاست متحد اروپایی در دفاع از توافق هسته‌ای را از طریق اثرگذاری بر برخی حلقه‌های زنجیره سیاسی اروپا با اختلال مواجه سازند، رایزنی و گفتگوهای سیاسی میان تهران از یکسو و برن و وین از سوی دیگر، پاتکی به این تلاش‌ها محسوب می‌شود. اکنون با نگاهی به این وقایع درمی‌یابیم دستگاه دیپلماسی در چارچوب مقابله با این سیاست خصمانه به دنبال حفظ و تعمیق مناسبات با قدرت‌های مختلف است و با ‌بهره‌گیری از ظرفیت‌های عرصه بین‌الملل، توسعه متوازن مناسبات ‌را در این عرصه دنبال می‌کند. همچنان که به باورناظران ‌سفر دکترروحانی ‌به ‌دو کشور اروپایی می‌تواند نقش برجسته ایران در نظام بین‌المللی و منطقه را به رخ متخاصمان بکشد.

اتریش   ایران   برجام   سوئیس