سیگنال مثبت سیاسی به بورس تهران

معافیت تحریمی کشورها برای خرید نفت از ایران نکته با اهمیتی است که نشان از عقب‌نشینی آمریکا از موضع تند خود دارد. این موضوع در واقعیت سیگنالی برای بالا ماندن درآمد نفتی ایران خواهد بود

به گزارش TSEpress از دنیای اقتصاد ریسک سیستماتیک یکی از مواردی است که به‌طور قطع بر رفتار معامله‌گران سهام در ماه‌های اخیر اثرگذار بوده است. با این حال اثر اصلی تحریم‌ها را می‌توان در افزایش نرخ دلار در اقتصاد کشور مشاهده کرد. طی ماه‌های اخیر نرخ دلار رشدهایی ورای انتظارات را تجربه کرد و حتی میزان رشد نرخ دلار از بدبینانه‌ترین سناریوهای سیاسی نیز پیشی گرفت. با این حال همان‌طور که در سایت «دنیای بورس» در بخش تحلیل ارز بارها اشاره شد آن‌چه تاکنون نرخ دلار را به سطوح بسیار بالای خود رسانده است فضای کاملا بدبینانه‌ و همچنین اتفاقات ناامیدکننده است. بر این اساس اگر هر گونه اتفاق مثبت یا اخبار امیدوارکننده‌ای به بازارهای داخلی منعکس شود احتمال رویه معکوس قیمت‌ها وجود دارد. هراس موجود میزان ریسک‌پذیری معامله‌گران در بورس تهران را کاهش داد و بر این اساس نسبت قیمت به درآمد انتظاری بازار به کمتر از ۵ افت کرد. در ماه‌های اخیر البته بورس تهران با رشدهای قابل توجه توانست بخش قابل توجهی از عقب‌ماندگی خود را از جهش دلار جبران کند. حال اینکه رفتار توده‌ای سهام یکی از دلایل اصلی جهش اینچنینی شاخص بوده است.

• در هفته‌های اخیر بعضا زمزمه‌هایی از اثرات احتمالی تحریم‌ها بر رفتار معامله‌گران شنیده می‌شد. بخشی از رفتار توده‌ای و شدت نوسان بالای شاخص بورس (میانگین اندازه نوسان شاخص از میانه مهر تا پایان هفته گذشته حدود ۵/ ۱ درصد بوده است) نیز متاثر از مواجهه با موعد رسمی اعمال تحریم‌های نفتی آمریکا بود. با این حال اثر تحریم‌ها چندان قدرتمند نبود و نمونه آن اعمال تحریم‌ها بر شرکت‌های بورسی مانند فولاد مبارکه است که گرچه برای ساعتی واکنش منفی معامله‌گران را به دنبال داشت اما معاملات در مدت زمان کوتاهی به مسیر معمول خود بازگشت. اهمیت شناسایی اثر تحریم‌ها بر رفتار معامله‌گران در ماه‌های اخیر از آن جهت است که اگر اثر منفی ناشی از تحریم سهم قابل توجهی در خرید و فروش سهام طی ماه‌های اخیر داشته یا سیگنال خوش‌بینانه و برخلاف انتظارات بدبینانه منتشر شود احتمال واکنش مثبت معامله‌گران و رشد محسوس قیمتی سهام وجود دارد. با این حال این موضوع تنها با دنبال کردن رویه معاملات در روزهای آینده قابل تایید است و به نظر می‌رسد خوش‌بینی‌های سیاسی اثر قابل توجه و مداومی بر سهام نداشته باشد. همان‌طور که رسیدن به تاریخ رسمی اعمال تحریم‌های آمریکا بر ایران نمی‌تواند اثر قابل توجهی بر رویه قیمتی سهام داشته باشد.
• معافیت تحریمی کشورها برای خرید نفت از ایران نکته با اهمیتی است که نشان از عقب‌نشینی آمریکا از موضع تند خود دارد. این موضوع در واقعیت سیگنالی برای بالا ماندن درآمد نفتی ایران خواهد بود. بعضا اخبار خوش‌بینانه‌ای درخصوص بسته پیشنهادی اروپا برای حفظ منافع ایران در برجام نیز شنیده می‌شود. در فضایی که اقتصاد کشور و بازار ارز به استقبال بدترین سناریوهای ممکن رفته بود سیگنال‌های خوش‌بینانه هر‌چند با ادامه تحریم‌های آمریکا همراه باشد، می‌تواند به تخلیه حباب دلار کمک کند. این موضوع خود اثرات واقعی و فارغ از اثرات رفتاری بر معامله‌گران خواهد داشت.
• حال اگر بنا باشد که سیگنال‌های سیاسی تخلیه حباب دلار را به دنبال داشته باشد، افت قیمتی سکه مورد انتظار است. در این شرایط امید به‌وجود آمده در اقتصاد کشور می‌تواند به کاهش التهاب منجر شود و همین موضوع بر رویه نرخ سود انتظاری دراقتصاد کشور اثرگذار خواهد بود. زمانی‌که هراس فعالان اقتصادی را فرامی‌گیرد سایر متغیرها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و ابزار اقتصادی نیز آن‌چنان که باید در کنترل التهاب اثرگذار نخواهد بود. اگر در این فضا امید ایجاد شود احتمال فروکش کردن هراس و کاهش تلاطم اقتصادی پررنگ خواهد شد. در این‌خصوص احتمالا نقدینگی که از سپرده‌های بانکی برای جولان در دیگر بازارها خارج شده بود بار دیگر به دنبال مقصد جدید باشد و همین موضوع می‌تواند فضا را برای کاهش التهاب نرخ سود مهیا سازد.
• در یک رویه معمول در مسیر کوتاه‌مدت سیگنال‌های مثبت سیاسی می‌تواند به رشد قیمتی سهام و شکست بازه نوسانی یک ماه‌ اخیر کمک کند اما در واقعیت اثر این موضوع دوام چندانی نخواهد داشت زیرا تحریم‌های آمریکا ریسک سنگینی برای اقتصاد کشور محسوب شده و حتی ممکن است ژست سیاسی ترامپ برای پیروزی در انتخابات میان‌دوره‌ای پس از چند ماه کنار گذاشته شود. از سوی دیگر نگرانی اصلی در قبال سیاست‌گذار و تکرار تصمیمات اشتباه وجود دارد. سیاست‌گذاری اشتباه می‌تواند دقیقا بار دیگر بر شدت التهاب اقتصادی بیفزاید. بر این اساس مسیر میان‌مدت سهام علاوه بر سیگنال‌های سیاسی به‌صورت قابل‌توجهی از تصمیمات کلان اقتصادی اثر می‌پذیرد. اگر رویه اصلاح سیستم بانکی در دستور کار قرار نگیرد بار دیگر ضربه شدیدتری به اقتصاد کشور از این ناحیه وارد خواهد شد.

آمریکا   ایران   بازار سرمایه   بورس   ترامپ   سیگنال مثبت سیاسی   معافیت تحریم نفتی