خبر مهم برای صنعت خودرو؛ شرکای خارجی خودرویی در راه ایران
کد: 44854 تاریخ انتشار :۲۵ آذر ۱۳۹۹ ساعت ۲۰:۴۲
شرکای خارجی خودروسازان بخش خصوصی در شرایطی همراه با اعمال تحریمهای بینالمللی، قرارداد همکاری خود را بهطور یکجانبه فسخ کردند که حالا اخبار غیررسمی از مذاکرات پیدا و پنهان این شرکتها برای بازگشت دوباره به ایران حکایت دارد. با تمایل شرکای خارجی به بازگشت، افق روشنی پیشروی این صنعت قرار گرفته است.
- وزیر صمت در شرایطی بر احیای بخش خصوصی خودروسازی کشور تاکید دارد که شنیدهها از آغاز مذاکرات برخی تولیدکنندگان خصوصی با شرکای خارجی حکایت دارد. آنچه مشخص است تقویت بخش خصوصی خودرو، مهمترین استراتژی علیرضا رزمحسینی، وزیر صمت برای شکست انحصار خودروسازی و همچنین افزایش عرضه خودرو به بازار است. وی بارها در اظهارات خود عنوان کرده که در کنار رشد تولید در دو شرکت ایرانخودرو و سایپا، بخش خصوصی خودروسازی کشور هم باید تقویت شود. به این ترتیب رزمحسینی را میتوان بهعنوان تنها وزیری معرفی کرد که با در نظر گرفتن سهم این دسته از تولیدکنندگان در بازار خودرو، فعالیت آنها را برای شکست انحصار مهم خوانده است. اما با توجه به اعمال دو ساله تحریمهای بینالمللی علیه صنعت خودرو و سست شدن بنیه تولیدی خصوصیها، به نظر میرسد که عودت سهم این دسته از تولیدکنندگان در بازار خودرو و همچنین ایفای نقش آنها در شکست انحصار خودروسازان کمی سخت یا شاید ناممکن باشد. آنچه مشخص است حیات این بخش از خودروسازی کشور با شرکای خارجی بهخصوص چینیها گره خورده و این در شرایطی است که با اعمال تحریمها و به دنبال آن خروج شرکتهای خودروساز خارجی از ایران، تولید در خودروسازیهای خصوصی به پایینترین سطح خود رسید. از سوی دیگر بسیاری از شرکتها نیز ترجیح به توقف فعالیت خود دادهاند. بر این اساس طبق آماری که وزارت صمت در آبان ماه در مورد فعالیت خودروسازان بخش خصوصی منتشر کرده هم اکنون از ۱۴شرکتی که قبل از تحریمها حضوری جدی در بازار خودرو کشور داشتند تنها سه شرکت آن هم در تیراژی بسیار پایین به عرضه خودرو میپردازند. به این ترتیب به نظر میرسد استراتژی رزمحسینی، وزیر صمت مبنی بر احیای این شرکتها برای ساماندهی و مدیریت بازار خودرو و همچنین شکست انحصار دو خودروساز با توجه به بنیه تولیدی این شرکتها سخت یا حتی ناممکن باشد.
- از سوی دیگر وزیر صمت اگر چه بر تقویت خصوصیها تاکید زیادی دارد اما در اظهارنظرهای خود مسیر یا راهی برای حضور دوباره این بخش در بازار خودرو عنوان نکرده و تنها تقویت خصوصیها را خواستار شده است.
- آنچه مشخص است خودروسازان بخش خصوصی بهدلیل انحصاری که وزیر صمت حالا خواستار شکست آن است، نتوانستهاند سهمی چشمگیر از بازار خودروی کشور داشته باشند. در مورد دلایل این امر بسیاری از کارشناسان معتقدند که سیاستگذار خودرویی کشور همیشه مانعی بر سر راه توسعه این خودروسازها ایجاد کرده و در نهایت هم تمایلی به گسترش فعالیت خودروسازان بخش خصوصی نداشته است. در حال حاضر هم تنها خودروسازانی از این بخش به فعالیت خود ادامه میدهند که مدیریت این شرکتها از سالها پیش یا به دولتیها وصل بوده یا هم اکنون نیز به نوعی وابستگی دارند. در هر صورت ارائه مجوز به راهاندازی خطوط تولیدی در شرکتهای خصوصی همیشه با اما و اگرهایی همراه بوده است بهطوری که در سالهای گذشته تنها خودروسازی مجوز تولید دریافت میکرد که سهم تولید داخلی آن بالای ۴۰ درصد باشد، این در شرایطی است که بهدلیل هزینه زیاد راهاندازی خطوط تولید، خودروسازی خصوصی شکل نگرفت. بر این اساس دو شرکت کرمان خودرو و گروه بهمن از این قانون معاف شدند و به همین دلیل توانستند مجوز فعالیت کسب کنند. ولی بعد از تغییر این قانون، شرکتهای زیادی تقاضای ساخت خودرو دادند بهطوری که در سالهایی ارائه مجوز برای تولید خودرو به ۴۰ شرکت هم رسید. هر چند شرکتهای خودروساز خصوصی در ایران به تولید محصولات کیفی معروف هستند اما اوجگیری تیراژ شرکتهای یاد شده، همزمان با حضور خودروسازان چینی در کشور رخ داد.
- در تحریمهای اولیه بسیاری از شرکای خارجی تولیدکنندگان خصوصی به واسطه تهدیدهای ایالاتمتحده آمریکا از ادامه شراکت خود با خودروسازان انصراف دادند که این اتفاق نقطه شروع بحران در شرکتهای خودروساز خصوصی بود اما شرکتهای چینی به سرعت جای خالی شرکای اروپایی و آسیایی را پر کردند و رونق زیادی به این شرکتها دادند. با این حال اما همزمان با اوجگیری تحریمهای ثانویه که از سال ۹۷ آغاز شد، شرکای چینی نیز یک به یک شراکت خود با طرف ایرانی را فسخ کردند. نتیجه نیز کاهش چشمگیر تیراژ یا توقف کامل فعالیت این شرکتها بود. در این بین برخی اخبار از نارضایتی یا حتی زیان شرکتهای خودروساز چینی از ترک ایران حکایت دارد؛ این در حالی است که بهدلیل تهدیدهای دولت ایالاتمتحده آمریکا ظاهرا این شرکتها چارهای جز ترک ایران نداشتند. با این حال بعد از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، برخی شنیدهها حکایت از بازگشت شرکای خارجی خودروسازان بخش خصوصی دارد. در این زمینه یک منبع آگاه به «دنیایاقتصاد» میگوید که با توجه به نهاییشدن گزینه ریاستجمهوری ایالاتمتحده آمریکا برخی شرکا با پیشبینی لغو تحریمها مذاکرات خود با شرکتهای ایرانی را آغاز کردند. این خبر میتواند افق روشنی پیش روی خودروسازی کشور قرار دهد و منتج به بازگشت سهم خصوصیها از بازار خودروی کشور شود. بر این اساس برخی از کارشناسان پیشبینی میکنند که شاید این رفتوآمدها بین شرکای خارجی و خودروسازان بخش خصوصی، رزمحسینی وزیر صمت را امیدوار به فعالیت دوباره این بخش کرده است.
بورس خودرو